Historia podróży Kozelets - Baturin
Do pisania recenzji o tym wyjeź dzie, jak zresztą do samego wyjazdu, podchodził em dł ugo i dokł adnie. W tym przypadku nie da się obejś ć z entuzjastycznymi opisami swoich wraż eń , tutaj krył a się historia naszego kraju, jego bohaterskie karty, tragedia Baturina i jego odrodzenie, tak dł ugo przesł onię te przez sowieckie podrę czniki historii. Tutaj nie moż na odejś ć od historii, w przeciwnym razie cał a historia się cofnie.
Tak wię c 15 marca 2015 roku moż emy powiedzieć pierwszy sł oneczny dzień , choć bardzo fajny. Tę sknią c za podró ż ami, po dł ugiej zimie (naprawdę nie jesteś my fanami podró ż owania zimą ), pierwszymi turystami w nowym sezonie, wybraliś my się z firmą Azhur na jednodniową wycieczkę w rejon Czernihowa do legendarnego miasta Baturyn, hetmań skiej stolicy Ukrainy.
Pierwszym przystankiem na naszej drodze jest miasteczko Kozielec, w któ rym z historycznych atrakcji pozostał a jedynie Katedra Narodzenia Najś wię tszej Marii Panny w stylu ukraiń skiego baroku. Został zbudowany w latach 1752-1763. na zamó wienie Natalii Demyanovny Razumovsky ("Razumikha"), matki Cyryla i Aleksieja Razumowskich.
Ś wią tynia ma budowę dwupoziomową i skł ada się z koś cioł a „letniego” (gó rnego) i „zimowego” lub „ciepł ego” (dolnego), bę dą cego jednocześ nie grobowcem Natalii Razumowskiej. Tu w Kozielcy urodził się ostatni hetman Ukrainy Cyryl Razumowski, któ rego brat Aleksiej był ulubień cem Elizawety Pietrownej. Aleksiej Razumowski wykorzystał swoją pozycję i zdoł ał uzyskać od Elż biety pewne odpusty dla Ukrainy (np. przywró cenie hetmanatu, wkró tce hetmanem został jego brat Cyryl).
We wnę trzu ś wią tyni gł ó wnym detalem jest wielopoziomowy rzeź biony w drewnie zł ocony ikonostas z XVIII wieku, stworzony przy udziale architekta Bartolomeo Rastrelli.
Oł tarz w katedrze Narodzenia NMP w Kozelcu
Wedł ug zał ą czonego przewodnika ikonostas został wykonany dla Klasztoru Smolnego, gdzie idealnie pasuje rozmiarami. Ale Natalia Razumovskaya, prawie teś ciowa, bł agał a Elizavetę Pietrowną o ten ikonostas dla katedry w Kozielcach, a teś ciowa, jak wiadomo, nie odmawia. Ponieważ ikonostas okazał się znacznie wię kszy, rozebrano go na kawał ki. A te czę ś ci ikonostasu, któ re nie zmieś cił y się w katedrze w Kozielcach, został y przeniesione i zamontowane w zwykł ym wiejskim koś ciele na mają tku Razumowskim niedaleko Kozielc. Istnieje jednak wiele wersji tego, jak taki ikonostas pojawił się w takim mieś cie, powiedziano nam o tym. Nie da się sprawdzić , czy istnieją fragmenty tego ikonostasu, ponieważ koś ció ł spł oną ł .
Sprawdzamy dolny koś ció ł (niedziela, jest poranne naboż eń stwo), nasz przewodnik namawia ministra, aby pozwolił nam obejrzeć ikonostas w gó rnym koś ciele. Rzeczywiś cie jest zimno, ale pię kno i wielkoś ć ikonostasu są niesamowite! 27-metrowy lazurowy olbrzym nie mieś ci się w obiektywach ż adnego z aparató w z ż adnej strony. Niestety nie ma czasu na szczegó ł owe badanie.
Oł tarz w Katedrze Narodzenia NMP w Kozelcu
Tak wię c pierwszą atrakcją turystyczną w Baturyn jest dom sę dziego Kochubey.
Dom sę dziego V. Kochubeya, Baturin
Wokó ł domu pię kny park dawnej posiadł oś ci oraz niewielka odrestaurowana drewniana kaplica (choć wolę nazwę „kaplica”) ś w. Mikoł aja Cudotwó rcy
Caplic Mikoł aja Cudotwó rcy, Baturin
z niesamowitymi ikonami
Ikona w kaplicy ś w. Mikoł aja Cudotwó rcy, Baturin
oraz rzeź biona rzeź ba samego Mikoł aja Cudotwó rcy.
Drewniana rzeź ba Mikoł aja Cudotwó rcy w kaplicy, Baturin
Dom-Muzeum Wasilija Koczubeja, Sę dziego Generalnego Armii Zaporoskiej, jest jedynym budynkiem w Baturyn, któ ry ocalał z czasó w tragedii baturyń skiej. Parterowy dom Są du powstał w poł owie XVII wieku.
Od 1700 r. mieszkał tu wraz z rodziną Wasilij Koczubej. We wnę trzu dobrze zachowany piec lazurowy
Lazurowy piec w domu Kochubeya w Baturinie
z antycznymi pł ytkami
Zabytkowe kafle na piecu w domu Kochubey, Baturin
jest wystawa zamkó w i kluczy (niesamowitych rozmiaró w).
Zamki i klucze w domu Kochubeya w Baturinie
Na parterze budynku znajdował y się sale są dowe, a w piwnicy wię zienie z salą tortur.
Figura woskowa urzę dnika w budynku wię zienia domu Koczubeja, Baturin
Teraz w piwnicy znajduje się ekspozycja z dwoma woskowymi figurami urzę dnika i wię ź nia oraz ró ż nymi narzę dziami tortur z tamtych czasó w.
Woskowa figura wię ź nia w domu Kochubey, Baturin
Od 1975 roku w domu Kochubey mieś ci się muzeum historii lokalnej, któ re w 2006 roku stał o się czę ś cią Narodowego Rezerwatu Historyczno-Kulturalnego Stolicy Hetmanó w.
16-letnia có rka Kochubey Motrya
Portret Motri Kochubey w domu Kochubey, Baturin
Był em zakochany w moim ojcu chrzestnym, 58-letnim hetmanie Ivanie Mazepie.
Mił oś ci Motry i Iwana Mazepy poś wię cona jest osobna sala, poś rodku któ rej znajduje się szklany stojak z kopiami listó w mił osnych hetmana do Motry. Wszystkie jego listy zaczynają się od takich czuł ych sł ó w-adresó w: „Moje serce”, „Moje serce jest kohan”.
Kopie listó w hetmana Iwana Mazepy do ukochanej Motry Koczubej
W parku znajduje się pomnik dę bu, któ rego zagł ę bienie sł uż ył o jako skrzynka na listy w tej mił osnej korespondencji. Kiedy Mazepa przyszedł prosić o rę kę Motryi od Wasilija Koczubeja, odmó wiono mu, ponieważ Motrya był a nie tylko mł odsza od Mazepy, ale takż e był a jego có rką chrzestną , wię c wedł ug kanonó w koś cielnych nie mogł a zostać jego ż oną . Ojciec kategorycznie sprzeciwiał się ich mał ż eń stwu. Motria jednak dobrowolnie uciekł do Mazepy i przez pewien czas (nie wiadomo, jak dł ugo) mieszkał w jego domu. Chociaż hetman odesł ał Motryę do domu rodzicom, Koczubej i jego wspó ł pracownik Iwan Iskra usił owali wyró wnać rachunki z Mazepą , informują c cara Rosji Piotra I o tajnych pertraktacjach hetmana z kró lem szwedzkim Karolem XII. Ale raport uznano za fał szywy w ś wietle dobrze znanej osobistej wrogoś ci mię dzy Koczubejem a Mazepą . Rzą d carski przekazał oszustó w Mazepie i zostali skazani. Po egzekucji ojca Motrya poszł a do klasztoru.
Po zwiedzeniu domu Kochubey udajemy się do kolejnego obiektu – cytadeli Baturina.
Cytadela Baturina
Cytadela jest reprodukcją twierdzy kozackiej w peł nej skali, na wysokim brzegu rzeki Seim, z gł ę bokimi rowami obronnymi
Rowy obronne cytadeli
i z domem hetmana w centrum. Twierdza jest cał kowicie drewniana. W XVII-XVIII w. artyleria osią gnę ł a takie wyż yny, ż e zniszczył a wszelkie murowane fortyfikacje. A zwykł e drzewo, wysmarowane gliną , odbił o się rykoszetem od kul armatnich i bomb artyleryjskich.
A dom hetmana Mazepy jest murowany
Dom hetmana Mazepy na terenie cytadeli Baturin
z herbem na frontonie
Herb Mazepy na frontonie domu hetmań skiego w cytadeli
Na terenie cytadeli znajduje się ró wnież drewniany koś ció ł kozacki, w któ rym odbywają się naboż eń stwa.
Drewniany koś ció ł kozacki na terenie cytadeli, Baturin
Istnieje ró wnież ekspozycja broni uż ywanej do obrony cytadeli.
Armaty do obrony cytadeli Baturina
—
W 1708 r. hetman Mazepa postanawia, ż e nadszedł moment zerwania z Moskwą . Po zjednoczeniu Mazepy z Karolem XII rosyjski car Piotr I rozkazuje Mień szikowowi natychmiastowe schwytanie Baturina. Zamek był dobrze ufortyfikowany, znajdował się w nim znaczą cy garnizon kozacki. Odważ nie broniony przez puł kownika Dmitrija Chechela i opancerzonego kapitana (inspektora artylerii kozackiej) Friedricha Kö nigska, Baturin został jednak zaję ty przez Mienszykowa 2 listopada 1708 r. : zdrada puł kownika prił uckiego Iwana Nosa pomogł a Mień szykowowi zdobyć cytadelę . Wł amują c się do Baturyn, wojska rosyjskie zaję ł y hetmanowski skarbiec, artylerię , zapasy ż ywnoś ci i zabił y boleś nie nie tylko obroń có w miasta, ale prawie cał ą ludnoś ć cywilną .
„Baturin trzymał się przez kilka dni, ale nawet to Moskal go zabrał i pokonał . Zabrano też wiernego Chechela, puł kownika nad Serdiukami (gwardzistami). Cał a stolica Mazepy został a zniszczona i spalona – ż aden kamień nie został odwró cony. Jakż e zaciekle Moskali byli nad luksusowym pał acem hetmana, nad cał ym jego dobytkiem i sł uż bą ! (. . . ) „Ż inoczek i maluchy” – sł udzy hetmana, któ rzy pozostali w pał acu i zamku Baturinskich – zostali wrzuceni do Sejmu i utonę li! – pisał na podstawie kronik kozackich, gazet europejskich i rodziny tradycje, historyk D. L. Mordovtsev.
„Baturin został zdobyty, jego obroń cy zgł adzeni”. — Rosyjska Wielka Encyklopedia (pod redakcją S. N. Yuzhakova) nagrana na począ tku XX wieku.
Budynki cywilne i fortyfikacyjne, koś cioł y, klasztory – wszystko został o zniszczone. Masakra obywateli, jak wykazał y prowadzone obecnie wykopaliska w Baturyn, miał a miejsce w pobliż u pał acu hetmań skiego i domó w starszych kozackich.
Wedł ug wstę pnych danych zginę ł o od 5 do 15 tysię cy osó b. Baturin został zmieciony z powierzchni ziemi. Na pamią tkę tych, któ rzy zginę li w tragedii Baturina, na terenie cytadeli wzniesiono pamią tkowy kamienny krzyż .
Krzyż -pomnik ofiar tragedii Baturina z 1708 r.
Zniszczone miasto przez dł ugi czas pozostawał o opuszczone, ale pró bę odrodzenia Baturyna podją ł hetman Kirill Razumowski, któ ry zał oż ył tu swó j barokowy pał ac. W 1750 r. Cyryl Razumowski ponownie ogł osił Baturyn stolicą hetmanatu. Razumowski rozpoczą ł budowę okazał ego pał acu i aranż ację parku,
Pał ac Kkirila Razumowskiego, Baturin
ale nie czekał na zakoń czenie budowy - nagle zmarł .
Rycina z ksią ż ki „Opis chwalebnych i wielkich miast prowincjonalnych Imperium Wszechrosyjskiego” wydrukowana w tym czasie przedstawia Miasto Baturin w kraju Czerkasy. . Na naszych oczach ukazuje się mocny mur (z co najmniej trzema wież ami), pał ac, koś ció ł i dwa meczety. . . W ten sposó b odrodził o się kozackie ż ycie na pogromie i zrujnowanym miejscu…
W pobliż u cytadeli znajduje się Koś ció ł Zmartwychwstania,
Koś ció ł Zmartwychwstania Pań skiego w Baturinie
zbudowany w 1803 r. przez hetmana Kirilla Razumowskiego, wedł ug legendy, z cegieł zniszczonej dzwonnicy katedry Tró jcy Ś wię tej w Mazepie. Zawiera kryptę z ciał em Razumowskiego, któ ry zmarł w roku budowy ś wią tyni.
Gł ó wne wejś cie do Pał acu Razumowskiego, Baturin
Pał ac został cał kowicie odrestaurowany. Wykonano ś wietną robotę . Obecnie jest to zespó ł pał acowo-parkowy nad brzegiem rzeki Seim. W czasach sowieckich został zniszczony, przetrwał poż ar, wię c pozostał y z niego prawie 2 ś ciany.
Pał ac nigdy nie otrzymał swojego wł aś ciciela. W 1803 roku, gdy prace budowlane i wykoń czeniowe był y już prawie ukoń czone, nagle zmarł hrabia Razumowski. Wedł ug planu zmarł ego pał ac miał stać się rezydencją hetmanó w ukraiń skich, ale nie miał o to się speł nić – zaraz po ś mierci Kyryla Razumowskiego stanowisko hetmana został o zniesione.
Dla dzieci Razumowskiego, przyzwyczajonych do ż ycia w stolicy, mają tek w prowincjonalnym Baturinie okazał się niepotrzebny, a pał ac faktycznie pozostał bez wł aś ciciela. Przez prawie wiek prawie nikt się w nią nie zajmował , a na począ tku XX wieku w pał acu panował schył ek i spustoszenie.
W latach 30. XX wieku dwie oficyny wybudowane przy pał acu został y zniszczone, a z czasem sam pał ac zaczę to rozbierać na materiał y budowlane. Do 1955 roku z pał acu pozostał y tylko ś ciany, bez dachu i stropó w.
Pał ac Razumowski uzyskał swó j obecny wyglą d podczas prac renowacyjnych na duż ą skalę przeprowadzonych w latach 2003-2009. Uroczyste otwarcie pał acu odbył o się w przeddzień Ś wię ta Niepodległ oś ci Ukrainy, 22 sierpnia 2009 r.
Pał ac Razumowskich, Baturin
Obecnie w luksusowych salach pał acu znajduje się ekspozycja poś wię cona rodzinie Razumowskich i wszystkim, co wią ż e się z tym nazwiskiem. Wnę trza są pię kne,
Muzy we wnę trzach Pał acu Razumowskiego w Baturinie
luksusowe,
Parkiet w jednej z sal Pał acu Razumowskiego w Baturin
ale niektó re „nowoczesne”. Nie ma tego starego ducha.
Ż yrandol w Pał acu Razumowskich, Baturin
Centralną czę ś cią ekspozycji jest Sala Hetmań ska, w któ rej eksponowana jest szabla Kirilla Razumowskiego (prezent dla muzeum od jego potomkó w)
Szabla hetmana Razumowskiego, Baturin
oraz stó ł „Kamień ” z marmurową deską wył oż oną pó ł szlachetnymi kamieniami uralskimi.
Stó ł "Kamień " w Pał acu Razumowskich, Baturin
Istnieje ró wnież duż a kolekcja portretó w hetmanó w,
Zbió r obrazó w w Pał acu Razumowskich, Baturin
któ re został y przeniesione do Baturyn z Galerii Lwowskiej. Ró wnież we wnę trzu znajduje się koś ció ł domowy,
Koś ció ł domowy w Pał acu Razumowskich, Baturin
ikony, w któ rych ró wnież pochodzą ze Lwowa.
Pał ac jest przykł adem tego, co moż na zrobić z trwał ych ruin przy odpowiednim finansowaniu, a przecież obiektó w oczekują cych na odbudowę na Ukrainie.
Teraz Baturyn jest miastem-muzeum. Obiekty są rozsiane po cał ym mieś cie. Ale musisz tam pojechać ! Wystarczy poczuć swoją toż samoś ć , aby mieć pewnoś ć , kim jesteś i ską d pochodzisz.
kilka sł ó w o firmie turystycznej „Aż ur”. Do tej pory jeź dziliś my z nimi tylko do Baturyn, choć oferują peł ną ofertę wycieczek na Ukrainie. Byliś my zadowoleni z wycieczki. Niewygodnie jest jechać do Baturyn na wł asną rę kę - nie ma bezpoś redniego poł ą czenia z Kijowa, a jakoś nie chcę „zabić ” samochodu na naszych drogach. Ponadto z wycieczką zawsze jest ciekawiej. Jedyne „ale”: kiedy zapł aciliś my za ten wyjazd, w biurze firmy nie ostrzeż ono nas, ż e w pobliż u punktó w gastronomicznych w ramach ich programu nie ma postojó w. Wię c turyś ci zauważ ą - musisz zabrać ze sobą lunch. Otó ż szybko kupiliś my pyszny chleb ż ytni (w duż ych miastach tego nie wypiekają ), pogryzliś my i dalej „wchł anialiś my” historię przewodnika.
Podró ż uj po Ukrainie! To zabawne i niedrogie!
