Пролог. О представителе
От постоянного общения с туристами представитель уже давно достиг просветления, поэтому не будет ничего страшного, если вы возьмете за правило звонить ему на мобильный с десяти часов вечера до восьми утра, заявляться на присутственные часы под самый конец и долго выпытывать подробности заинтересовавшей вас экскурсии, о которой он вам перед тем несколько раз рассказал. В этом случае, кстати, всегда интересно узнать, успеет ли представитель вовремя добежать до следующего отеля или не успеет. Особо энергичным туристам рекомендуем проверить представителя на знание приемов психологического айкидо заставьте его хотя бы два-три раза поменять вам отель или номер, или и то и другое. Настоящий представитель будет содействовать исполнению ваших самых разнообразных требований с неизменной радостью. Этот добрый и знающий человек всегда готов подробно отвечать на любые ваши вопросы, в особенности на те, ответы на которые вы можете прочитать сами в следующих главах. Так что спрашивайте, спрашивайте, спрашивайте!
Глава I. О времени
Формула местного времени проста — спросите у Гринвича который час и прибавьте еще два. Информация к размышлению: время вылета из Болгарии, прославленное в вашем авиабилете — болгарское!
Глава II. О деньгах
К сожалению, и здесь без них никак не обойтись. Трепетно ожидая в недалеком, но туманном будущем перехода на евро, в Болгарии, за неимением лучшего, доживает свой век традиционная для этих земель денежная единица — лев (множественное число — левы). Один лев в массовом сознании — то же самое, что сто стотинок (только не по весу). В обращении имеются монетки в 1.2, 5.10, 20.50 стотинок и 1 лев. Гораздо больший интерес представляют бумажные деньги. Купюры весьма хороши собой и стоят, соответственно, 2.5, 10.20, 50 и 100 левов.
Глава III. О них же
Обменять одни деньги на другие вы можете в отеле, в обменном пункте или в банке. В некоторых отелях обменные пункты работают круглосуточно. (Спросите у представителя в каких именно). При обмене вам совсем не понадобится паспорт. Будьте начеку — в обменных пунктах так и норовят облапошить доверчивого туриста. Не стесняйтесь быть въедливыми и долго изучайте обозначенные на стендах курсы обмена. Важно знать, что по закону сделка считается действительной только после того, как вы поставили свою подпись на выданном вам чеке, где зафиксирована полученная вами сумма в тех самых левах. (Поинтересуйтесь у представителя, какие из близлежащих обменных пунктов работают на выгодных для вас условиях). Ну и, само собой, ни при каких обстоятельствах не меняйте валюту с рук, у вас отберут деньги, причем совершенно наглым образом. А вам, по выбору, придется или сразу забыть об этой неприятности или грустить до самого конца отдыха. Ничего другого тут не попишешь!
Глава IV. Reception
Этим важным словом обозначается стойка регистрации в холле отеля с задумчивой или любезной девушкой за ней. Девушка, как правило, говорит на нескольких языках с переменным успехом. На одном из них она и поведает вам об услугах, которые предоставляет отель, о часах работы ресторана и бара, вызовет такси и сообщит прогноз погоды на завтра. Ваш отдых в отеле начинается с оформления на Reception и заканчивается там же получением карточки с адресной регистрацией. Чтобы напоминать о себе в промежутке между этими двумя событиями, рекомендуем наведываться сюда сдать или получить ключ от номера, поскандалить или просто отвлекать праздными разговорами девушку (см. выше) от работы. Неотвязный быт (постирать, погладить) преследует честного человека даже на отдыхе! Именно в таких случаях и приходит на помощь Reception — поинтересуйтесь, сколько стоит стирка и химчистка, и требуйте утюг напрокат!
Глава V. Сейф
Сейф, как явствует из самого слова, предназначен для хранения в труднодоступном для вора месте ваших документов, денег и прочих сопутствующих вам ценностей. Любой уважающий себя отель предлагает аренду индивидуальных сейфов. Условия аренды вам расскажут на Reception. (см. Главу IV). Соглашайтесь на эти условия сразу, затем смело можете отдыхать.
Глава VI. О медицинских услугах, или о том, как действует страховка
При возникновении страхового случая, вы должны позвонить по телефону, указанному в страховом полисе (этот звонок может быть городским или международным — в этом случае на Reception вам выдадут квитанцию, сумма по которой восстанавливается страховой компанией). В течении получаса к вам приедет врач, обслуживающий данную страховую компанию. В зависимости от условий страхования, визит врача бесплатный или стоит денег. Если визит платный, то врач выдает вам сертификат для восстановления денег по приезду домой. О подробностях читайте в своем страховом полисе! При необходимости свяжитесь с представителем принимающей турфирмы, который может оказать содействие при возникновении страхового случая!
Глава VII. Экстренная помощь
Во всех населенных пунктах Болгарии:
телефон полиции 166,
скорой помощи — 150,
дорожной аварийной службы — 91146 и 146 (если набираете с мобильного).
Глава VIII. О том, как и откуда звонить по телефону, а также немного о мобильных связях
Звонить можно из отеля (правда, этот вариант самый дорогой и небезопасный с точки зрения возможного прослушивания ваших разговоров болгарскими спецслужбами), можно дойти до почты и позвонить оттуда, можно, наконец, воспользоваться уличным телефоном-автоматом, который работает по карточке. Карточки приобретаются по сходной цене на Reception некоторых отелей или в курортных супермаркетах. Еще один вариант, и, пожалуй, самый выгодный — интернет-телефония. В последнее время на курортах сплошь и рядом стали появляться соответствующие телефонные кабинки. А теперь о мобильных связях. Лучше всего, конечно, тем немногим счастливчикам, у которых есть и мобильный телефон, и оплаченный роуминг. Чуть хуже чувствуют себя владельцы телефонного аппарата, и только. Таким туристам мы советуем прикупить у болгарских операторов мобильной связи недорогие сим-карты и использовать их по своему усмотрению, например, периодически названивать представителю принимающей турфирмы, а то мало ли что.
Глава IX. О сувенирах
Сувенирами в туристическом смысле этого слова принято называть разные поделки неизвестного происхождения и столь же неизвестного предназначения, которые побывавший в стране N гордый турист спешит преподнести никуда не уезжавшим родным и знакомым. К чести болгарских сувениров, можно смело сказать, что не все из них сделаны в Китае. На них-то и стоит обратить внимание. Такими сувенирами являются расписная керамическая посуда (правда, много ее не повезешь — тяжелая, к тому же легко бьется), кованые изделия из меди, вышитые болгарским крестом и всякими такими национальными узорами салфетки, скатерти, сорочки, тканые изделия с неожиданными и прямо-таки индейскими цветовыми сочетаниями. Типичный для Болгарии сувенир — флакон розовой эссенции (очень дешево, к тому же можно выдать при случае за розовое масло) или флакон настоящего знаменитого болгарского розового масла (жутко дорого, прилагается сертификат качества). В качестве подарка можно привезти и хорошее местное вино, мед, качественный дорогой коньяк, ракию (самый жесткий национальный алкогольный напиток) или мастику (анисовую). Симпатично выглядят и кукеры — народные носатые-волосатые страшилки, прогоняющие злых духов. Они продаются в виде кукол или масок.
Глава X. О кражах и безопасности
Будьте аккуратны и всегда следите за своими вещами» — придерживайтесь этого простого правила, и не должно возникнуть никаких проблем. Уходя из номера, закрывайте дверь на балкон (особенно если сувениры уже куплены). В целом, в Болгарии и особенно на курортах, обстановка спокойная и расслабляющая. Можете смело разгуливать по ночам, любоваться лунным горным пейзажем, прыгать на дискотеках и посещать зачем-то ночные клубы и бары.
Глава XI. О напряжении в электросети (очень коротко)
Глава XII. О чаевых
Сумма чаевых, которые принято оставлять понравившимуся официанту, как во всем крещеном мире, варьирует от 5 до 10% от суммы счета. Во многих ресторанах (это отмечено в меню) к указанным ценам при расчете добавляют 8—10% за обслуживание, что, конечно, не мешает оставить мелочь на чай. В отеле можно оставить немного денег портье или горничной, убирающей номер.
В день отъезда к большому сожалению туристов, улетающих вечерним рейсом, номер нужно освободить в полдень (по-другому, в 12 часов дня). Но не спешите расстраиваться — если у отеля есть такая возможность, то за дополнительную плату вам разрешат остаться в номере часиков до шести. В конце отдыха вы снова и уже в который раз встретитесь с представителем турфирмы. Он проводит вас в аэропорт или на вокзал и помашет рукой на прощанье.
Prolog. O przedstawicielu
Z cią gł ej komunikacji z turystami przedstawiciel osią gną ł oś wiecenie już dawno temu, wię c nie bę dzie straszne, jeś li zrobisz z reguł y dzwonienie do niego na komó rkę od dziesią tej wieczorem do ó smej rano, pokaż na sam koniec do pracy i dł ugo wydobywaj szczegó ł y interesują cej Cię wycieczki, o któ rej już kilkakrotnie opowiadał . W tym przypadku, przy okazji, zawsze ciekawie jest dowiedzieć się , czy przedstawiciel zdą ż y pobiec do nastę pnego hotelu na czas, czy nie. Szczegó lnie energicznym turystom zaleca się sprawdzenie u przedstawiciela znajomoś ci technik psychologicznego aikido, zmuszenie go do co najmniej dwu- lub trzykrotnej zmiany hotelu lub pokoju, lub obu. Prawdziwy przedstawiciel z nieustają cą radoś cią pomoż e Ci w speł nieniu ró ż nych wymagań.
Ta mił a i kompetentna osoba jest zawsze gotowa odpowiedzieć szczegó ł owo na każ de Twoje pytanie, szczegó lnie te, na któ re moż esz sam przeczytać odpowiedzi w kolejnych rozdział ach. Wię c pytaj, pytaj, pytaj!
Rozdział I. Czasu
Formuł a czasu lokalnego jest prosta - zapytaj Greenwich, któ ra jest godzina i dodaj jeszcze dwa. Informacja do refleksji: godzina wyjazdu z Buł garii, uwielbiona na bilecie, jest buł garska!
Rozdział II. O pienią dzach
Niestety nie sposó b się bez nich obejś ć . Z niepokojem wyczekują c przejś cia na euro w bliskiej, ale niejasnej przyszł oś ci, w Buł garii z braku lepszej, tradycyjna jednostka monetarna tych ziem, lew (liczba mnoga, lewa), doż ywa swoich dni. Jeden lew w masowej ś wiadomoś ci to tyle samo, co sto stotinek (tylko nie na wagę ). W obiegu znajdują się monety w 1.2, 5.10, 20.50 stotinkach i 1 lewa. Duż o ciekawsze są papierowe pienią dze.
Banknoty są bardzo ł adne i kosztują odpowiednio 2.5, 10.20, 50 i 100 lewó w.
Rozdział III. O nich
Pienią dze moż na wymienić na inne w hotelu, kantorze lub w banku. W niektó rych hotelach kantory są otwarte przez cał ą dobę . (Zapytaj przedstawiciela, w któ rych). Przy wymianie w ogó le nie potrzebujesz paszportu. Miej się na bacznoś ci - w kantorach starają się oszukać ł atwowiernego turystę . Zachę camy do korozji i dł uż szego studiowania kursó w walut wskazanych na stoiskach. Waż ne jest, aby wiedzieć , ż e zgodnie z prawem transakcję uznaje się za waż ną dopiero po zł oż eniu podpisu na wystawionym czeku, gdzie otrzymana kwota jest ustalona w tych samych lewach. (Zapytaj przedstawiciela, któ ry z pobliskich kantoró w pracuje na dogodnych dla Ciebie warunkach). Có ż , oczywiś cie pod ż adnym pozorem nie zmieniaj waluty z rą k, pienią dze zostaną Ci odebrane i to w cał kowicie bezczelny sposó b.
A ty, z wyboru, bę dziesz musiał albo natychmiast zapomnieć o tym problemie, albo być smutny do samego koń ca wakacji. Nie ma tu nic wię cej do napisania!
Rozdział IV. przyję cie
To waż ne sł owo odnosi się do recepcji w lobby hotelu, za któ rą stoi troskliwa lub mił a dziewczyna. Dziewczyna z reguł y mó wi kilkoma ję zykami z ró ż nym powodzeniem. Na jednym z nich opowie o usł ugach ś wiadczonych przez hotel, godzinach otwarcia restauracji i baru, wezwie taksó wkę i poda prognozę pogody na jutro. Pobyt w hotelu rozpoczyna się rejestracją w Recepcji, a koń czy otrzymaniem karty z rejestracją adresu. Aby przypomnieć sobie w przerwie mię dzy tymi dwoma wydarzeniami, zalecamy przyjś ć tutaj, aby oddać lub zdobyć klucz do pokoju, pokł ó cić się lub po prostu odwró cić uwagę dziewczyny (patrz wyż ej) od pracy bezmyś lną rozmową . Obsesyjne ż ycie (pranie, prasowanie) prześ laduje uczciwą osobę nawet na wakacjach!
Wł aś nie w takich przypadkach z pomocą przychodzi Recepcja - zapytaj ile kosztuje pranie i czyszczenie chemiczne, i zaż ą daj wypoż yczenia ż elazka!
Rozdział V. Sejf
Sejf, jak sama nazwa wskazuje, jest przeznaczony do przechowywania dokumentó w, pienię dzy i innych kosztownoś ci, któ re Ci towarzyszą , w miejscu trudno dostę pnym dla zł odzieja. Każ dy szanują cy się hotel oferuje wynajem indywidualnych sejfó w. O warunkach wynajmu dowiesz się w Recepcji. (Patrz rozdział IV). Od razu zgó dź się na te warunki, wtedy moż esz bezpiecznie odpoczą ć.
Rozdział VI. O usł ugach medycznych, czyli jak dział a ubezpieczenie
W przypadku zajś cia zdarzenia ubezpieczeniowego należ y zadzwonić pod numer telefonu wskazany w polisie (moż e to być telefon lokalny lub mię dzynarodowy - w takim przypadku w Recepcji otrzymają Pań stwo paragon, któ rego kwota zostanie zwró cona przez firma ubezpieczeniowa). W cią gu pó ł godziny przyjedzie do Ciebie lekarz obsł ugują cy tę firmę ubezpieczeniową.
Karty kupowane są w rozsą dnej cenie w recepcji niektó rych hoteli lub supermarketó w resortowych. Inną opcją , być moż e najbardziej opł acalną , jest telefonia internetowa. Ostatnio w oś rodkach doś ć czę sto zaczę ł y pojawiać się odpowiednie budki telefoniczne. A teraz o komunikacji mobilnej. Najlepszy ze wszystkich, oczywiś cie, tych nielicznych szczę ś ciarzy, któ rzy mają zaró wno telefon komó rkowy, jak i pł atny roaming. Wł aś ciciele telefonu czują się trochę gorzej i tyle. Takim turystom radzimy kupować niedrogie karty SIM od buł garskich operatoró w komó rkowych i uż ywać ich wedł ug wł asnego uznania, na przykł ad okresowo dzwonić do przedstawiciela biura podró ż y gospodarza, inaczej nigdy nie wiadomo.
Rozdział IX. O pamią tkach
Pamią tki w turystycznym znaczeniu tego sł owa są zwykle nazywane ró ż nymi rę kodzieł ami o nieznanym pochodzeniu i ró wnie nieznanym przeznaczeniu, któ re dumny turysta, któ ry odwiedził kraj N, spieszy, by zaprezentować go krewnym i przyjacioł om, któ rzy nigdzie nie wyjechali. Na korzyś ć buł garskich pamią tek moż emy ś miał o powiedzieć , ż e nie wszystkie z nich powstają w Chinach. Warto na nie zwró cić uwagę . Takimi pamią tkami są malowane naczynia ceramiczne (choć nie za wiele z nich zabierzecie - jest cię ż kie, a poza tym ł atwo pę ka), kute wyroby miedziane z wyhaftowanym buł garskim krzyż em i wszelkiego rodzaju takie narodowe wzory, serwetki, obrusy, koszule, produkty tkane w nieoczekiwanych i wrę cz indyjskich kombinacjach kolorystycznych.
Typową pamią tką dla Buł garii jest butelka esencji ró ż anej (bardzo tania, zresztą czasami moż na ją uchodzić za olejek ró ż any) lub butelka prawdziwego sł ynnego buł garskiego olejku ró ż anego (strasznie droga, doł ą czony certyfikat jakoś ci). W prezencie moż esz ró wnież przynieś ć dobre lokalne wino, mió d, wysokiej jakoś ci drogi koniak, brandy (najtwardszy narodowy napó j alkoholowy) lub mastyks (anyż ). Ł adnie wyglą dają też kuchenki - ludowe, wł ochate opowieś ci grozy, któ re odpę dzają zł e duchy. Sprzedawane są w postaci lalek lub masek.
Rozdział X. O kradzież y i bezpieczeń stwie
Bą dź ostroż ny i zawsze miej oko na swoje rzeczy” – trzymaj się tej prostej zasady i nie powinno być ż adnych problemó w. Wychodzą c z pokoju zamknij drzwi na balkon (zwł aszcza jeś li pamią tki został y już kupione). Ogó lnie w Buł garii, a zwł aszcza w kurortach, atmosfera jest spokojna i relaksują ca.
Moż esz bezpiecznie spacerować nocą , podziwiać oś wietlony księ ż ycem gó rski krajobraz, skakać w dyskotekach i odwiedzać kluby nocne i bary z jakiegoś powodu.
Rozdział XI. O napię ciu w sieci (bardzo kró tko)
220 woltó w.
Rozdział XII. O wskazó wkach
Kwota napiwku, któ rą zwykle zostawia się kelnerowi, któ rego lubisz, jak w cał ym ochrzczonym ś wiecie, waha się od 5 do 10% rachunku. W wielu restauracjach (jest to zaznaczone w menu) do podanych cen przy kalkulacji dolicza się.8-10% opł aty za obsł ugę , co oczywiś cie nie przeszkadza w pozostawieniu drobiazgu na napiwek. W hotelu moż na zostawić trochę pienię dzy recepcjonistce lub pokojó wce sprzą tają cej pokó j.
W dniu wyjazdu, ku wielkiemu ubolewaniu turystó w odlatują cych wieczornym lotem, pokó j musi zostać opuszczony w poł udnie (czyli o godzinie 12). Ale nie spiesz się , aby się zdenerwować - jeś li hotel ma taką moż liwoś ć , to za dodatkową opł atą bę dziesz mó gł pozostać w pokoju do sześ ciu godzin.
Pod koniec wakacji raz za razem spotkacie się z przedstawicielem biura podró ż y. Zawiezie cię na lotnisko lub dworzec i pomacha na poż egnanie.
