Вместо предисловия. Отзыв про Шри-Ланку писала я не для Турправды изначально, а для другого сайта. Но вспомнив, что мой отзыв про Таиланд вызвал интерес, более того, что я обещала писать еще, откорректировала его и решила разместить. В том числе и потому, что здесь зачастую отзывы про Шри-Ланку сводятся к оцениванию отелей, а мне очень хотелось передать мое настроения и мои впечатления от этого совершенно чудесного, благословенного места. Буду рада вопросам и комментариям.
Шри-Ланка, пережившая за свою историю оккупацию голландцев, португальцев и англичан, страшнейшее цунами и гражданскую войну, вопреки всему этому производит впечатление невероятно счастливой страны. Жители острова на мой вопрос о том, не мечтают ли они переехать в более богатую и экономически развитую страну, гордо отвечают: «У нас есть все: джунгли, океан, солнце, чай, в конце концов! А что нам может дать Европа?. . » На Цейлоне любят жизнь такой, какой она есть – в независимости от наличия или отсутствия большого банковского счета. Учиться любить жизнь отправилась на Шри-Ланку и я.
Люди – золотой запас Ланки
Главное богатство Шри-Ланки – не чай, не драгоценные камни и не Индийский океан, а люди, населяющие этот небольшой остров, расположенный в 800 км от экватора. Двадцать миллионов красивых и достойных людей – вот чем может гордиться Цейлон! Ланкийцы – люди особенные, такая себе маленькая и гордая нация. Нигде в мире я не видела в людях столько достоинства и любви к родной земле, как в этой стране! Причём, проявляется эта любовь в совершенно удивительных вещах. За время путешествия мы встречали таких людей, которые во время разговора с нами поднимали глаза вверх, к верхушкам пальм и солнцу, и говорили: «Я счастлив, что родился именно здесь! Мне так повезло! »…
Настоящим уроком жизни стало для меня общение с нашим гидом, 28-летним Ниро, который в течение недели погружал нас в местный колорит. Каждый день Ниро по чуть-чуть рассказывал нам о себе. Вот в десять лет он впервые пошел работать (вынудила бедность семьи) – помогал строить на острове новые дороги, вот в 15 лет он становится помощником шеф-повара в одном из ресторанов, спустя несколько лет Ниро на пляжах Бентоты (курортный город Шри-Ланки) учит туристов серфингу (одна из многочисленных профессий Ниро – инструктор по водному спорту), а в 23 года он вдруг решает, что всего этого мало и отправляется в столицу, в Коломбо – изучать русский язык в Русском культурном центре Шри-Ланки. Апофеозом рассказа служит история Ниро о том, как в 25 лет он вдруг решил отправиться в Москву –учить русский язык в Российском университете дружбы народов. «Самолет приземлился в Москве поздно вечером. Был декабрь, очень холодно. Я, стоя на улице в шортах, подумал, что так холодно потому, что солнца нет. Надеялся, что утром потеплеет». Наивный житель тропиков!
Суровая Россия заставила нежного ланкийца не только купить пуховик, но и научила пить водку, готовить пельмени и экономить – за год жизни в одном из самых дорогих городов мира Ниро потратил накопленные в течение пятнадцати лет деньги (! ). Не восхищаться силой духа и упорностью парня, прошедшего путь от бедняка до вполне уважаемого и уверенного в себе человека невозможно.
Гид на Шри-Ланке ценен своими знаниями – через два дня мы знали названия самых экзотических фруктов, успели попробовать что-то странное и острое посреди джунглей, проехать самыми живописными дорогами и искупаться в самых чистых и красивых водопадах.
Что касается местного водителя, то с ним на острове чувствуешь себя куда увереннее. И дело не в том, что дороги на Шри-Ланке якобы плохие (так почему-то пишут в интернете, но это совсем не соответствует действительности). Дороги хорошие и новые (президент несколько лет назад пообещал две вещи: закончить войну и построить новые дороги и, как ни странно, успешно справился с обоими обещаниями), но очень узкие, так как проложены через джунгли. Езда по ним – отдельное впечатление, и, довольно экстремальное: на узеньких дорогах ездят велосипеды, мотороллеры, тук-туки (народный азиатский транспорт) , легковые авто, грузовики, яркие автобусы, их переходят огромные слоны, перебегают обезьяны, а посреди — крепким сном спят собаки… Больше всего во всей этой «идиллии» меня удивляли собаки – но местные говорят, им так удобно, и машины их совсем не смущают! Нас они тоже не смущали – водитель мастерски их объезжал! К тому же, он умудрялся одновременно есть арбуз и рулить!. .
Хлебное дерево – одно из чудес Шри-Ланки
С каждым днем путешествия впечатлений становилось все больше и больше, и мы чувствовали себя почти своими в этой чудесной стране. Причем своими настолько, что питались там, где и местные – а это на Шри-Ланке, известной своей острой кухней, дорогого стоит! Ниро с азартом делал остановки посреди джунглей, где в импровизированных точках общепита мы ели вкуснейшую еду. В основном, это были тончайшие рисовые блинчики с завернутой внутрь них горохово-пряно-овощной смесью. Остро, вкусно, необычно! Посреди джунглей я также попробовала самый вкусный и необычный фрукт в своей жизни – плод хлебного дерева! Хлебное дерево, распространенное по миру из Новой Гвинеи, на Шри-Ланке – важный источник питания, а также отличное доказательство того, что оставаться голодным на этом чудесном острове ну просто невозможно! Посудите сами. Мякоть плодов хлебного дерева пекут (и получают что-то вроде хлеба), жарят (получают картофель), варят, тушат в качестве дополнения к рису, делают из него тесто для блинчиков, а созревшие плоды едят в сыром виде. Неплохо? Именно в сыром виде поглощали хлебное дерево и мы – сытно, сладко, сочно и невероятно вкусно! «На что похоже? », – с любопытством спрашивали меня друзья про приезду. А ни на что – вкус абсолютно самостоятельный, нежный, в меру сладкий и очень необычный!
Цейлонский чай, или Как за важную работу платят копейки
Вот так, поглощая хлебное дерево и закусывая его манго, мы добрались до самой необычной части острова – высокогорного курорта Нувара Элия. Местные называют его Маленькой Англией не случайно – построенной много веков назад англичанами, город и сегодня сохранил английский стиль не только в архитектуре (по всему городу раскиданы стильные британские дома с остроконечными крышами), но и в ландшафтном дизайне – не по-азиатски ухоженные газоны, правильной формы озера, и в климате. Нувара Элия – единственное место на тропическом острове, где среднегодовая температура составляет около 15 градусов по Цельсию! Над городом практически всегда стоит такой себе лондонский смог, от пейзажей веет холодом, а на базарах продаются не шлепанцы, а дутые куртки.
Но ехали мы в живописную Нувара Элию не столько за прохладой, сколько за легендарным цейлонским чаем, ведь именно в высокогорных равнинах симпатичные ланкийки собирают самый вкусный в мире чай!
Кстати, мы узнали, что до 19 века на Шри-Ланке активно выращивали кофе, а вот чаем там тогда и не пахло! Первый чай сюда завезли в тридцатые годы 19 века из Китая и Индии. Сегодня Шри-Ланка занимает третье место в мире по производству чая и обеспечивает около 25 процентов мирового спроса. Ярко-зеленые чайные плантации – словно плюш на горных склонах! Разбросанные по всему острову, они приносят всему миру удовольствие, а владельцам фабрик – огромный доход. А вот те, без кого существование чая просто невозможно, работники чайных плантаций, зарабатывают мало. Еще несколько лет назад эти люди получали около 2-х долларов в день – при том, что норма равна 20 кг в день, и на ее сбор нужно потратить 6-7 часов! После волны протестов зарплата сборщиков чая увеличилась почти вдвое. От того, что платят мало, чай в высокогорьях Цейлона собирают или пожилые женщины, или очень юные. Чай, который они собирают своими смуглыми руками, прекрасный – крепкий и терпкий. И цвет чудесный – янтарно-коричневый.
Джунгли: звуки, шорохи, запахи
Если посмотреть на Индийский океан с высоты птичьего полета, то Шри-Ланка – это словно капля в океане. По форме остров, когда-то отколовшийся от Индостана, действительно напоминает капельку, размером 400 км на 200 км. Большую часть острова занимают тропические леса – зеленые, свистящие, шумящие! Узнав, что на острове находится один из древнейших в мире тропических лесов, мы тут же решили отправиться в Синхараджу. Ливневый лес, расположенный на юго-западе острова, является остатком леса, который когда-то покрывал древний суперконтинент. Позже cуперконтинент раскололся, и только на маленькой части суши остался кусочек первозданного леса, до сих пор не знающий вмешательства человека – в этом, собственно, и заключается его «фишка»! Синхараджа – одно из немногих мест на земле, которые до наших дней сохранилось в нетронутом виде. Как по секрету сказал нам гид: «Здесь все так же, как было при динозаврах…» Такое мы пропустить не могли!
…Утром перед отелем нас встречал Ниро. Пять утра, едва светает, остров только просыпается. «Привет! Как дела? », – Ниро, не спавший почти всю ночь, чтобы доехать до нашего городка, счастливо улыбается. Чему он радуется, я пока не понимаю – мне страшно, ведь впереди джунгли, где водятся те, кого я боюсь больше всего на свете – змеи! До Синхараджи ехать часа четыре, по дороге льет дождь. Вдруг деревья подозрительно сгущаются и становятся все выше и выше – я понимаю, что мы подъезжаем к лесу. Я вижу стоянку, шлагбаум и административный домик, где обитают гиды и продаются билеты. Мы берем зонтики (лес-то ливневый! ), выслушиваем правила поведения в джунглях, отправляемся в путь. И хотя о таком приключении я мечтала давно, подготовиться к нему не успела. Вместо специальных горных ботинок на мне оранжевые балетки, вместо удобного рюкзака – сумка-баул, купленная где-то в Бангкоке. В лесу красиво невероятно, но еще более страшно: тропинки узкие и каменистые, а деревья, как в кино, высоченные и своими кронами практически закрывают солнце, и поэтому в лесу темно. Ну а главное то, с ужасом осознаю я, что некоторые змейки очень похожи на ветки деревьев, поэтому замечаю я их только после того, как гид говорит: «Look! Snake! Little poisonous».
Правда, еще больше, чем змеи, пугают звуки: птицы кричат и ухают, обезьяны то ли тоже кричат, то ли чихают, а насекомые выдают такой ультразвук, что голова с непривычки ноет. Но мне хорошо – не то слово! Наслаждаться здесь есть чем: редчайшие деревья (многие из них эндемики), изящные лианы, удивительной красоты сине-оранжевые голосистые птички, смешные обезьяны, а где-то в глубине, говорит гид, даже водятся леопарды! Впервые в жизни я ощущаю себя частью дикой природы и понимаю, что это ощущение дорого стоит. Через пять минут ко всем ощущениям присоединяется еще одно – мы попадаем под настоящий тропический ливень!
За несколько часов нашей прогулки мы успеваем пройти почти 15 км по девственному тропическому лесу Шри-Ланки. Все время пути нас сопровождают ливень, звуки, шорохи и чихание огромной обезьяны (кажется, она следила за нами). Это было прекрасно-экстремальное путешествие, сделавшее меня чуть смелее и безрассуднее. Действительно, Шри-Ланка меняет людей!
zamiast przedmowy. Napisał em recenzję o Sri Lance począ tkowo nie dla Turpravdy, ale dla innej strony. Ale pamię tają c, ż e moja recenzja o Tajlandii wzbudził a zainteresowanie, co wię cej, ż e obiecał am napisać wię cej, poprawił am ją i postanowił am zamieś cić . W tym dlatego, ż e tutaj recenzje o Sri Lance czę sto sprowadzają się do oceny hoteli, a ja naprawdę chciał em przekazać mó j nastró j i wraż enia z tego absolutnie cudownego, bł ogosł awionego miejsca. Chę tnie odpowiem na pytania i komentarze.
Sri Lanka, któ ra w swojej historii przeż ył a okupację Holendró w, Portugalczykó w i Brytyjczykó w, najgorsze tsunami i wojnę domową , mimo wszystko sprawia wraż enie niesamowicie szczę ś liwego kraju. Na moje pytanie, czy marzą o przeprowadzce do bogatszego i bardziej rozwinię tego gospodarczo kraju, mieszkań cy wyspy z dumą odpowiadają : „Mamy przecież wszystko: dż unglę , ocean, sł oń ce, herbatę ! A co moż e nam dać Europa? .
» Ludzie na Cejlonie kochają ż ycie takim, jakie jest, niezależ nie od tego, czy mają duż e konto bankowe, czy nie. Pojechał em też na Sri Lankę , aby nauczyć się kochać ż ycie.
Ludzie są rezerwą zł ota Lanki
Gł ó wnym bogactwem Sri Lanki nie jest herbata, nie szlachetne kamienie i nie Ocean Indyjski, ale ludzie, któ rzy zamieszkują tę mał ą wyspę , poł oż oną.800 km od ró wnika. Dwadzieś cia milionó w pię knych i godnych ludzi - z tego Cejlon moż e być dumny! Sri Lanki to wyją tkowi ludzie, taki mał y i dumny naró d. Nigdzie na ś wiecie nie widział em w ludziach tylu godnoś ci i mił oś ci do ojczyzny, jak w tym kraju! Co wię cej, ta mił oś ć przejawia się w absolutnie niesamowitych rzeczach. W czasie podró ż y spotkaliś my takich ludzi, któ rzy rozmawiają c z nami, patrzyli w gó rę , na wierzchoł ki palm i sł oń ce i mó wili: „Jestem szczę ś liwy, ż e się tu urodził em! Jestem takim szczę sciarzem! "...
Prawdziwą lekcją ż ycia był a dla mnie komunikacja z naszym przewodnikiem, 28-letnim Niro, któ ry na tydzień zanurzył nas w lokalnym klimacie. Każ dego dnia Nero opowiadał nam trochę o sobie. W wieku dziesię ciu lat po raz pierwszy poszedł do pracy (wymuszony biedą rodziny) - pomagał budować nowe drogi na wyspie, w wieku 15 lat został asystentem szefa kuchni w jednej z restauracji, kilka lat pó ź niej Niro na plaż ach Bentoty (miasto wypoczynkowe Sri Lanki) uczy surfowania turystó w (jednym z wielu zawodó w Niro jest instruktor sportó w wodnych), a w wieku 23 lat nagle stwierdza, ż e to wszystko nie wystarcza i jedzie do stolicy, Colombo, aby studiować ję zyk rosyjski w Rosyjskim Centrum Kultury Sri Lanki. Apoteoza tej historii to opowieś ć Niro o tym, jak w wieku 25 lat nagle zdecydował się wyjechać do Moskwy, aby studiować ję zyk rosyjski na Uniwersytecie Przyjaź ni Narodó w Rosji. „Samolot wylą dował w Moskwie pó ź nym wieczorem. Był grudzień , bardzo zimno.
Stoją c na ulicy w kró tkich spodenkach myś lał em, ż e jest tak zimno, bo nie ma sł oń ca. Mam nadzieję , ż e rano bę dzie cieplej. Naiwny mieszkaniec tropikó w!
Surowa Rosja zmusił a ł agodnego Sri Lanki nie tylko do kupienia puchowej kurtki, ale takż e nauczył a go pić wó dkę , gotować pierogi i oszczę dzać - przez rok ż ycia w jednym z najdroż szych miast ś wiata Niro wydał zgromadzone pienią dze ponad pię tnaś cie lat (! ). Nie sposó b nie podziwiać hartu ducha i wytrwał oś ci faceta, któ ry z biedaka stał się osobą cał kowicie szanowaną i pewną siebie.
Przewodnik po Sri Lance jest cenny ze wzglę du na swoją wiedzę – w dwa dni znaliś my nazwy najbardziej egzotycznych owocó w, udał o nam się skosztować czegoś dziwnego i pikantnego w ś rodku dż ungli, przejechać najbardziej malowniczymi drogami i popł ywać w najczystszych i najczystszych najpię kniejsze wodospady.
Jeś li chodzi o miejscowego kierowcę , na wyspie czujesz się z nim znacznie pewniej.
I nie chodzi o to, ż e drogi na Sri Lance są podobno zł e (z jakiegoś powodu piszą w Internecie, ale to wcale nie jest prawda). Drogi są dobre i nowe (prezydent obiecał kilka lat temu dwie rzeczy: zakoń czyć wojnę i wybudować nowe, i co dziwne, obie obietnice udał o się speł nić ), ale bardzo wą skie, bo prowadzono je przez dż unglę . Jazda po nich to osobne doś wiadczenie i doś ć ekstremalne: rowery, skutery, tuk-tuki (ludowy azjatycki transport), samochody, cię ż aró wki, jasne autobusy jeż dż ą po wą skich drogach, przecinają je ogromne sł onie, biegają po nich mał py, a w ś rodku - zdrowy sen psy ś pią … Przede wszystkim w tej „sielskiej sielance” zaskoczył y mnie psy – ale miejscowi mó wią , ż e są takie wygodne, a auta w ogó le im nie przeszkadzają ! Nam też nie przeszkadzał y - kierowca po mistrzowsku jeź dził wokó ł nich! Ponadto udał o mu się jednocześ nie zjeś ć arbuza i wozić ! .
Chlebowiec – jeden z cudó w Sri Lanki
Z każ dym dniem wraż enia stawał y się coraz wię ksze i czuliś my się prawie jak w domu w tym cudownym kraju. I tak bardzo, ż e jedli tam, gdzie robili miejscowi - a to na Sri Lance, sł yną cej z pikantnej kuchni, wartej duż o! Nero podekscytowany robił przystanki w ś rodku dż ungli, gdzie jedliś my pyszne jedzenie w zaimprowizowanych punktach gastronomicznych. W zasadzie był y to najcień sze naleś niki ryż owe z owinię tą mieszanką groszkowo-warzywną . Pikantne, pyszne, niepowtarzalne! W ś rodku dż ungli skosztował am też najsmaczniejszego i niezwykł ego owocu mojego ż ycia – chlebowca! Chlebowiec, rozprowadzany po cał ym ś wiecie od Nowej Gwinei po Sri Lankę , jest waż nym ź ró dł em poż ywienia, a takż e doskonał ym dowodem na to, ż e na tej cudownej wyspie po prostu nie da się pozostać gł odnym! Sę dzia dla siebie.
Mią ż sz chlebowca piecze się (i dostaje coś na kształ t chleba), smaż y (dostaje ziemniaki), gotuje, duszony jako dodatek do ryż u, robi z ciasta naleś nikowego, a dojrzał e owoce spoż ywa na surowo. Nie jest zł y? To wł aś nie w surowej postaci spoż ywaliś my chlebowiec i my – obfite, sł odkie, soczyste i niesamowicie smaczne! "Jak to wyglą da? ”, moi znajomi pytali mnie z ciekawoś cią o mó j przyjazd. I nieważ ne – smak jest absolutnie niezależ ny, delikatny, umiarkowanie sł odki i bardzo nietypowy!
Herbata cejloń ska, czyli jak pł aci się grosze za waż ną pracę
Tak wię c jedzą c drzewo chlebowe i jedzą c jego mango, dotarliś my do najbardziej niezwykł ej czę ś ci wyspy – wysokogó rskiego kurortu Nuwara Eliya.
Miejscowi nazywają je Mał ą Anglią nieprzypadkowo – zbudowane wiele wiekó w temu przez Brytyjczykó w, miasto zachował o dziś angielski styl nie tylko w architekturze (stylowe brytyjskie domy z dwuspadowymi dachami są rozsiane po cał ym mieś cie), ale takż e w projektowaniu krajobrazu – nie wypielę gnowane trawniki w stylu azjatyckim, odpowiednia forma jeziora i klimat. Nuwara Eliya to jedyne miejsce na tropikalnej wyspie, gdzie ś rednia roczna temperatura wynosi okoł o 15 stopni Celsjusza! Nad miastem prawie zawsze panuje taki londyń ski smog, krajobrazy wieją chł odem, a na bazarach sprzedają nie kapcie, tylko puchowe kurtki.
Ale wybraliś my się do malowniczej Nuwara Eliya nie tyle dla ochł ody, co dla legendarnej herbaty cejloń skiej, bo to wł aś nie na wyż ynach ł adni Sri Lanki zbierają najsmaczniejszą herbatę na ś wiecie!
Przy okazji dowiedzieliś my się , ż e do XIX wieku kawa był a aktywnie uprawiana na Sri Lance, ale wtedy nie był o zapachu herbaty!
Pierwszą herbatę sprowadzono tu w latach trzydziestych XIX wieku z Chin i Indii. Dziś Sri Lanka zajmuje trzecie miejsce na ś wiecie pod wzglę dem produkcji herbaty i zaspokaja okoł o 25 procent ś wiatowego zapotrzebowania. Plantacje jasnozielonej herbaty - jak plusz na gó rskich zboczach! Rozsiane po cał ej wyspie przynoszą przyjemnoś ć cał emu ś wiatu, a wł aś cicielom fabryk ogromne dochody. Ale ci, bez któ rych istnienie herbaty jest po prostu niemoż liwe, pracownicy plantacji herbaty niewiele zarabiają . Kilka lat temu osoby te otrzymywał y okoł o 2 dolary dziennie - mimo ż e norma to 20 kg dziennie, a jej odbió r zajmuje 6-7 godzin! Po fali protestó w pensje zbieraczy herbaty prawie się podwoił y. Z tego, ż e niewiele pł acą , herbatę na wyż ynach Cejlonu zbierają albo starsze kobiety, albo bardzo mł ode. Herbata, któ rą zbierają smagł ymi rę koma, jest pię kna - mocna i cierpka. A kolor jest cudowny - bursztynowo-brą zowy.
Dż ungla: dź wię ki, szelest, zapachy
Jeś li spojrzysz na Ocean Indyjski z lotu ptaka, to Sri Lanka jest jak kropla w oceanie. Kształ tem wyspa, któ ra kiedyś oderwał a się od Hindustanu, naprawdę przypomina kroplę o wymiarach 400 km na 200 km. Wię kszoś ć wyspy zajmują lasy tropikalne - zielone, gwiż dż ą ce, hał aś liwe! Dowiedziawszy się , ż e na wyspie znajduje się jeden z najstarszych lasó w tropikalnych na ś wiecie, od razu zdecydowaliś my się na Sinharaja. Las deszczowy, poł oż ony na poł udniowym zachodzie wyspy, jest pozostał oś cią lasu, któ ry niegdyś pokrywał staroż ytny superkontynent. Pó ź niej superkontynent się rozpadł i tylko na niewielkim skrawku lą du pozostał kawał ek puszczy, któ ry wcią ż nie zna ludzkiej ingerencji – to w istocie jego „sztuczka”! Sinharaja jest jednym z niewielu miejsc na ziemi, któ re przetrwał y do dziś nietknię te.
Jak powiedział nam w tajemnicy przewodnik: „Wszystko tutaj jest takie samo jak z dinozaurami…” Nie mogliś my tego przegapić!
…Nero spotkał nas rano przed hotelem. Pią ta rano, dopiero ś wit, wyspa dopiero się budzi. "Hej! Jak się masz? Nero, któ ry przez wię kszoś ć nocy nie spał , ż eby dostać się do naszego miasta, uś miecha się radoś nie. Z czego się cieszy, jeszcze nie rozumiem - boję się , bo przed nami dż ungla, w któ rej znajdują się ci, któ rych najbardziej boję się na ś wiecie - wę ż e! To cztery godziny jazdy do Sinharaja, po drodze pada deszcz. Nagle drzewa podejrzanie gę stnieją i stają się coraz wyż sze - rozumiem, ż e zbliż amy się do lasu. Widzę parking, szlaban i budynek administracyjny, gdzie mieszkają przewodnicy i sprzedawane są bilety. Zabieramy parasole (las to burza! ), sł uchamy zasad zachowania w dż ungli, ruszamy w drogę . I choć od dawna marzył em o takiej przygodzie, nie miał em czasu się do niej przygotować.
Po raz pierwszy w ż yciu czuję się czę ś cią dzikiej przyrody i rozumiem, ż e to uczucie jest wiele warte. Pię ć minut pó ź niej wszystkie doznania ł ą czy jeszcze jedna rzecz - dostajemy się pod prawdziwą tropikalną ulewę!
W cią gu kilku godzin spaceru udaje nam się przejś ć prawie 15 km przez dziewicze lasy deszczowe Sri Lanki. Przez cał ą drogę towarzyszy nam ulewa, odgł osy, szelest i kichanie ogromnej mał py (wydaje się , ż e szł a za nami). To był a pię kna, ekstremalna podró ż , któ ra sprawił a, ż e stał am się trochę odważ niejsza i bardziej lekkomyś lna. Rzeczywiś cie, Sri Lanka zmienia ludzi!
