Miasto jaskiniowe Chufut-Kale
Ufortyfikowane miasto Chufut-Kale
Krym, Bakczysaraj
"Air City" - tak jeden ze współczesnych Puszkina nazywał Chufut-Kale. Wydaje się, że domy i mury twierdzy tego średniowiecznego miasta, niczym orle gniazda, wbiły się w nie do zdobycia, strome urwisko, położone na płaskowyżu górskiej ostrogi, która dominuje w trzech głębokich dolinach. Sama natura przygotowała nie do zdobycia plac budowy, a człowiek zbudował na nim miasto, wzmacniając naturalną obronę fortyfikacjami.
W XIII wieku. W fortecy mieszkali Alanowie - najpotężniejsze z plemion pochodzenia irańskiego. Zajmowali się rolnictwem, hodowlą zwierząt i rzemiosłem, handlowali z krajami sąsiednimi i dalekimi. Na żyznych ziemiach pobliskich dolin uprawiano owoce i winogrona. Jednak wkrótce twierdzę zdobyły wojska tatarskie Złotej Ordy; męskich wojowników, jak zwykle, eksterminowano, reszta populacji została zniewolona. Po zdobyciu miasta Tatarzy umieścili w nim swój garnizon i nazwali je na swój sposób - Kyrk-Or („Czterdzieści Fortyfikacji”). Doceniając twierdzę, pierwszy chan krymski Khadzhi-Girey w XV wieku. przekształcił go w swoją ufortyfikowaną rezydencję, tworząc bezpieczną przystań podczas walki chanów ze Złotą Ordą o niepodległość.
Po przeniesieniu chanów krymskich do nowej stolicy - Bachczysaraju - Kyrk-Or pozostał cytadelą stolicy i miejscem uwięzienia szlacheckich jeńców. W różnych okresach w lochach więziennych gnili ambasador litewski Lez, polski hetman Potocki, ulubieniec Iwana Groźnego Wasilij Gryaznoj. Rosyjscy ambasadorowie Wasilij Ajtemirow i książę Romodanowski spędzili trzy lata w więzieniu chana. Ale najtrudniejsze próby spadły na los rosyjskiego gubernatora, faworyta cara Aleksieja Michajłowicza, Wasilija Szeremietiewa. Szeremietiew spędził w więzieniu dwadzieścia jeden lat, w Bachczysaraju zmieniło się w tym czasie czterech chanów, ale więzień odmówił za wysoką cenę wykupienia wolności dla Rosji - zażądały go miasta Kazań i Astrachań. Tylko odwaga, nieugięta wola i miłość do Rosji pomogły patriotowi przetrwać wiele lat ciężkiej niewoli. Odkupiony w 1681 r. przez krewnych, bezradny, kaleki, niewidomy staruszek, Szeremietew powrócił do ojczyzny.
