Szwecja to niesamowity kraj

19 Kwiecień 2011 Czas podróży: z 18 Lipiec 2010 na 02 Sierpień 2010
Reputacja: +4968.5
Dodaj jako przyjaciela
Napisać list

Podró ż owanie uczy wię cej niż czegokolwiek.

Czasem jeden dzień spę dzony w innych miejscach

daje ponad dziesię ć lat ż ycia w domu.

(Anatol Francja)

Szwecja to kraj nadmorski, kraina gó r, ró wnin, jezior i lasó w, poł oż ona na Pó ł wyspie Skandynawskim, któ ra dziś zajmuje powierzchnię.450 tysię cy metró w kwadratowych. km liczą cy okoł o 9 milionó w ludzi i skł adają cy się z 24 okrę gó w administracyjnych, zwanych lennami.

Dziś Szwecja jest monarchią konstytucyjną , Szwedzi stanowią.81%, Finowie i Lapoń czycy 1% jej populacji.

Kraj jest obficie obdarzony naturalnym pię knem i atrakcjami - zielone pola poł udnia kraju i surowa tundra Laponii, zielone wzgó rza zachodu i zalesione skał y Norrbotten, malownicze wyspy i szkiery poł udnia i spokojne brzegi Zatoki Botnickiej, ogromny system jezior z bogatą przyrodą – to wszystko przycią ga ogromną liczbę turystó w.

A jego bogata historia i pię kne miasta pozwolą zapoznać się z oryginalną kulturą kraju.

Sztokholm jest stolicą Szwecji


Rozpoczynamy znajomoś ć ze Sztokholmem, rozł oż onym na 14 wyspach, któ ry uważ any jest za jedną z najbardziej eleganckich i malowniczych stolic ś wiata. Pierwsza wzmianka o Sztokholmie pochodzi z 1252 roku, a od XIII wieku miasto był o stał ą rezydencją kró ló w szwedzkich i stolicą rozległ ego terytorium Szwecji w tym czasie. Sztokholm stał się ostatecznie stolicą pań stwa szwedzkiego po rozwią zaniu Unii Kalmarskiej w 1523 r. (zrzeszają cej Norwegię , Danię , Szwecję i Finlandię ). Wcześ niej religijnym i politycznym centrum Szwecji był o miasto Uppsala (Stara Uppsala), któ re spł onę ł o w 1245 roku.

Moż na ś miał o powiedzieć , ż e Sztokholm to miasto unoszą ce się na wodzie, jedna trzecia jego terytorium to kanał y i cieś niny. Znajduje się na wyspach jeziora Mä laren i brzegach wą skiej cieś niny ł ą czą cej jezioro z Morzem Bał tyckim.

Warto podkreś lić , ż e poł oż enie jest strategicznie bardzo korzystne - miasto rozwijał o się i szybko rosł o dzię ki intensywnej wymianie handlowej z wieloma krajami europejskimi. Obecnie w Sztokholmie mieszka 765 tysię cy ludzi.

Gamla Stan (stare miasto) to obszar, któ ry do naszych czasó w sprowadza się do Sztokholmu z XVII wieku. Do tego okresu należ y wię kszoś ć zabudowy Starego Miasta. W cał oś ci znajduje się na wyspie Stadsholmen, do któ rej nie dotarł y ani samochody, ani nowoczesne budynki. Oto sł ynny Pał ac Kró lewski (1754) z kaplicą kró lewską i Muzeum Antycznym Gustawa III, a takż e Koś ció ł Pał acowy, Katedra ś w. Mikoł aja (XIII-XV w. , miejsce koronacji monarchó w szwedzkich), Zbrojownia, Mennica Kró lewska, Skarbiec, Pał ac Uksensherna (obecnie Ministerstwo Edukacji jest tutaj), Pał ac Tessinsky (Slottsbakken) i Gieł da Sztokholmska na Placu Styptoriet.

Siedem mostó w ł ą czy historię i nowoczesnoś ć , dawny i dzisiejszy Sztokholm.

Wą skie uliczki z lampami gazowymi i restauracjami peł ne są ciekawskich turystó w dzień i noc. Najbardziej wytrwali z ł atwoś cią odnajdą zauł ek Mortena Trotziga, któ rego szerokoś ć nie przekracza 90 cm, tu też znajduje się dom, na dachu któ rego mieszkał znany nam z dzieciń stwa bohater ksią ż ek Carlson. Do Gamla Stan moż na dostać się metrem, co samo w sobie jest jedną z najwię kszych atrakcji miasta.


Pał ac Kró lewski w Sztokholmie to jeden z najwię kszych pał acó w na ś wiecie (608 pokoi), uż ywany przez gł owę pań stwa, kró la Karola Gustawa XVI. Oto niektó re z wyją tkowych atrakcji Sztokholmu: apartamenty kró lewskie, sala bankietowa, komnaty Zakonu Rycerzy, Skarbiec, Muzeum Pał acu Trzech Koron, Arsenał i Muzeum Antyczne Gustawa III. Zmianę warty moż na obserwować w ś rody i soboty o godz. 12.15 oraz w niedziele i ś wię ta o 13.15.

Pał ac powstał na fundamentach dawnego ś redniowiecznego zamku – Tre Kronor (Trzy Korony) z poł owy XIII wieku, któ ry spł oną ł w 1697 roku. Pozostał oś ci starego zamku moż na oglą dać w Muzeum Pał acu Trzech Koron. Budowa nowego pał acu trwał a 57 lat, od 1697 do 1754 roku. Był to wó wczas najwię kszy pojedynczy projekt budowlany w Europie. Komnaty kró lewskie są wspaniał e, wykonane w ró ż nych stylach, od baroku, rokoka i neoklasycyzmu gustawiań skiego po style eklektyczne XIX wieku. Pał ac jest oficjalną rezydencją gł owy pań stwa kró la Karola Gustawa XVI.

Ponadto w budynku Pał acu Kró lewskiego znajduje się kilka waż nych zabytkó w Sztokholmu: apartamenty kró lewskie ze skarbcem i kró lewskimi insygniami, sala uroczystoś ci, komnaty Zakonu Rycerzy, Skarbiec, Muzeum Pał acu Trzech Koron, arsenał z kolekcją powozó w i broni, staroż ytne muzeum Gustawa III.

Odwiedzamy Livrustkammaren (Arsenał ), któ ry zawiera bogatą kolekcję powozó w, zbroi, broni, biż uterii, obrazó w, ikon, ksią ż ek i innych trofeó w zdobytych w wyniku zwycię stw militarnych.

Codziennie od kwietnia do paź dziernika na placu przed pał acem moż na oglą dać uroczystą ceremonię zmiany warty kró lewskiej. Zimą , gdy turystó w jest mniej, odbywa się w ś rody i soboty w godz. 12-10, w niedziele w godz. 13-10.

Jeś li nie dotrzesz na uroczystą ceremonię we wskazanym czasie, nie denerwuj się - o 8.10, 14.16, 18 godzina jest też zmiana warty, jest prostsza niż przednia. Wś ró d straż nikó w zdziwił się widok kobiety.

Ratusz - najsł ynniejsza sylwetka Sztokholmu - jeden z najwybitniejszych przykł adó w architektury w stylu narodowo-romantycznym. Ratusz został zbudowany na wyspie Kungsholmen przez architekta Ragnara Ö stberga i otwarty w 1923 roku. Do budowy ratusza i dzwonnicy potrzeba był o 8 milionó w cegieł.


Na tle ogó lnej brył y budynku z czerwonej cegł y wyró ż nia się majestatyczna kwadratowa wież a o wysokoś ci 106 metró w. Jest zwień czona trzema zł oconymi koronami, któ re są symbolem Szwecji, a takż e są przedstawione na herbie kraju.

W Ratuszu znajdują się dwa dziedziń ce: otwarty cywilny i wewnę trzny zamknię ty. Za uroczystą fasadą mieszczą się biura sł uż b miejskich, sale spotkań dla politykó w i pracownikó w miasta, a takż e praktyczne sale bankietowe i unikatowe kolekcje dzieł sztuki.

Krypta Setek to honorowe wejś cie do Ratusza, któ re prowadzi bezpoś rednio na Pię tro Uroczystoś ci. Strop to sklepienie krzyż owe, skł adają ce się ze 100 muszli. Na jednym wystę pie muru widoczne są postacie z sagi o ś w. Latem o 12:00 i 18:00 figury obracają się , a Ś wię ty Jerzy i smok pojawiają się na balkonie na zewną trz w rytm dzwonkó w.

Posiedzenia Rady Miejskiej Sztokholmu odbywają się w Sali Rady.

Galeria publiczna mieś ci okoł o 200 sł uchaczy (moż e to być każ dy zainteresowany obywatel). Imitacja dziury w suficie daje wraż enie, ż e znajdujemy się w chacie z dwuspadowym dachem z czasó w Wikingó w.

Galeria Ksią ż ę ca przeznaczona jest na przyję cia miejskie. Stą d masz zapierają cy dech w piersiach widok na zatokę Riddarfjorden.

Sala Trzech Koron bierze swoją nazwę od trzech pozł acanych ż yrandoli zwisają cych z sufitu. Ś ciana pó ł nocna pokryta jest jedwabnym brokatem utkanym w Chinach.

Niebieska Sala miał a być w istocie niebieska, ale Ö stberg zmienił zdanie. Kiedy zobaczył pię kną ryflowaną cegł ę , zmienił zdanie i pokrył ją niebieskim tynkiem. W Sali Bł ę kitnej, najwię kszej sali na uroczystoś ci w Ratuszu, od 1935 roku co roku 10 grudnia odbywa się uroczysta kolacja z okazji wrę czenia Nagrody Nobla (sama wrę czenie nagró d odbywa się ró wnież od 1935 roku w Niebieski budynek sali koncertowej w Sztokholmie).

Mieś ci ró wnież jedne z najwię kszych organó w w Europie Pó ł nocnej, z 1.000 piszczał kami i 135 rejestrami.


Po kolacji w Sali Bł ę kitnej laureaci Nagrody Nobla, czł onkowie Dworu Kró lewskiego i goś cie tań czą w Sali Zł otej, któ rej wnę trza ozdobione są.18 milionami kawał kó w mozaiki z ceramiki, szkł a i zł ota. Jest to sala bankietowa o zł otym blasku, któ ra moż e pomieś cić do 700 goś ci.

W sklepie z pamią tkami Ratusza moż na kupić specjalnie wykonane pamią tki i upominki na temat „Ratusz i Sztokholm”. Codziennie organizowane są wycieczki z przewodnikiem w kilku ję zykach. Restauracja "W piwnicy Ratusza" serwuje dania z menu wszystkich kolacji noblowskich od 1901 do 2004 roku. Ten obiad moż e zakoń czyć zwiedzanie ratusza.

Ha ocтpoвe Pиддapxoльмeн ("Pыцapcкий oстpoв") расположено несколько уникальных дворцов - Двopeц Bpaнгeля (ceйчac здесь Швeдcкий aппeляциoнный cyд), Двopeц Cтeнбoкк (в наши дни - Bepxoвный aдминиcтpaтивный cyд) и Двopeц Бyндe, в кoтopoм ceйчac pacпoлaгaeтcя Bepxoвный cyд. Interesują cy jest ró wnież koś ció ł Riddarholm (XIII-XV w. ), miejsce pochó wku szwedzkich kró ló w i arystokrató w, a od 1807 r. - luksusowe muzeum.

Budynek Parlamentu (1905) znajduje się na wyspie Helgindsholmen ("Wyspa Ducha Ś wię tego") i jest otwarty dla publicznoś ci, aw podziemiach znajduje się podziemne muzeum ś redniowiecznego Sztokholmu.

Centrum miasta lub Norrmalm to centrum sklepó w i teatró w, restauracji i biur, biznesowe centrum stolicy oraz tradycyjna lokalizacja ambasad i instytucji rzą dowych.

Fontanna w parku w samym centrum Sztokholmu jest ulubionym miejscem nie tylko wypoczynku, ale odbywają się tu takż e ró ż nego rodzaju imprezy miejskie. Mieliś my szczę ś cie być ś wiadkiem jednego z nich, zorganizowanego dla mł odzież y.

Wszę dzie w namiotach odbywał y się ró ż ne zawody, ż oł nierze opowiadali mł odym mę ż czyznom i kobietom o sł uż bie i przeprowadzali ró ż ne zawody. W parku znajdował o się wiele automató w do gier, straganó w z napojami, deserami owocowymi i innymi smakoł ykami. Jak rozumiemy, dla mł odych ludzi wszystko jest bezpł atne.


Poł udniowa czę ś ć miasta, Sö dermalm lub po prostu Sö der, to miejsce doś ć nietypowe – stare drewniane chał upki są wpisane na listę dziedzictwa kulturowego stolicy, otoczone kolorową mieszanką pię knych domó w z XVIII-XIX wieku. oraz nowoczesne budynki, wś ró d któ rych znajdują się tak niezwykł e budowle jak pó ł kolisty budynek „Boy” czy niezwykł y wież owiec „Sö derthorn”. Niedaleko Vagnharad znajduje się letnia rezydencja kró la Gustawa V - Pał ac Tulgarns (1720). W pobliż u znajduje się ró wnież najstarsza z obecnych rosyjskich cerkwi prawosł awnych poza granicami Rosji – cerkiew Przemienienia Pań skiego (XVII w. ).

Obszar i wyspa Djurgå rden znajduje się na wschó d od historycznego centrum Sztokholmu. W zachodniej czę ś ci wyspy znajdują się najsł ynniejsze atrakcje turystyczne stolicy - Pał ac Rosendal (1820), park rozrywki i skansen Skansen (zał oż ony w 1891 roku), a takż e zoo o tej samej nazwie, Park rekreacyjny Grö na Lund (1883). ), wiele muzeó w, kino Kosmonov z ekranem o powierzchni 740 m2. m. , Muzeum Architektury Drewnianej Jyrgå rdsstaden, w któ rym znajduje się ponad 150 budowli z ró ż nych epok z cał ej Szwecji, wież a Kaknastornet (wysokoś ć.155 m. ), a cał a poł udniowa czę ś ć Jurgå rden jest czę ś cią ogromnej i jak dotą d jedyny na ś wiecie Eco-Park. W jego pó ł nocnej czę ś ci znajduje się Muzeum Historii Morskiej i Muzeum Politechniki, a takż e sł ynne Muzeum Wazó w, poś wię cone zabytkowi narodowemu - zatopionemu w XVII wieku. do kró lewskiego statku „Basa”. Pał ac Uriksdal (1640-1644) znajduje się w Narodowym Parku Miejskim, w szklarni i dawnych kró lewskich stajniach, w któ rych otwarte jest Muzeum Rzeź by Szwedzkiej.

Warto ró wnież odwiedzić Pał ac Rosersberg (1634-38) z ekspozycją wnę trz z XVIII-XIX wieku. oraz Pał ac Stromsholm (XV wiek) z ekspozycją sztuki szwedzkiej XVII wieku. , wyż sza szkoł a jazdy konnej i oś rodek hipologiczny. Na wyspie znajduje się ró wnież teatr dla dzieci.

Zwiedzamy muzeum statku Wazó w, któ ry w dniu pierwszego rejsu zatoną ł.10 sierpnia 1628 w porcie sztokholmskim. W 1961 roku, po 333 latach, został wyniesiony na powierzchnię . Został odrestaurowany i skł ada się z 95% oryginalnych czę ś ci, bogato zdobionych setkami rzeź bionych rzeź b. Dziś Vasa jest jednym z najbardziej znanych miejsc turystycznych na ś wiecie, zapewniają cym wyją tkowy wglą d w Szwecję na począ tku XVII wieku. Odwiedzają cy mają okazję wejś ć na gó rny pokł ad statku i obejrzeć znalezione na nim przedmioty. Muzeum szczegó ł owo opowiada o historii statku od momentu powstania do momentu odnalezienia, zbadania przez nurkó w i podniesienia.


Interesują ce są ró wnież historie osó b, któ re zginę ł y w jego katastrofie. Zrekonstruowane twarze oparte są na szkieletach wydobytych z dna morza wraz ze statkiem.

Opró cz muzeum statku Vasa, miasto ma miejsca do odwiedzenia i rzeczy do zobaczenia. Ponad 75 muzeó w i 100 galerii sztuki w stolicy sł uż y szwedzkim obywatelom i turystom – Muzeum Narodowe, Szwedzka Narodowa Galeria Portretó w na zamku Gripsholm, Skarbiec Kró lewski w podziemiach Pał acu Kró lewskiego, Muzeum Historii Narodowej, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Muzeum Historii Naturalnej, Muzeum Motyli i Ptakó w w Hagapark, Muzeum Nauki i Techniki, Muzeum Morskie, Szwedzkie Muzeum Historii Gospodarczej w gmachu Mennicy Kró lewskiej, Arsenał Kró lewski ( najstarszego muzeum w kraju), Thiel Gallery, National Museum of Etnography i Lilyevals Art Gallery.

Szwedzkie Centrum Grafiki, Muzeum Ż ydowskie, Muzeum Ceramiki, Muzeum Biologii ze wspaniał ą panoramą , Szwedzkie Muzeum Architektury, oryginalne Muzeum Jedwabnego Mł yna Almgren, Muzeum Zabawek, Ogró d Botaniczny Bergius z egzotyczną szklarnią Na szczegó lną uwagę zasł uguje Muzeum Wię zienia Langholmen, jedyne na ś wiecie, Muzeum Tań ca i Teatru „Dom Tań ca”, Muzeum Mię dzynarodowego Teatru Lalek, Muzeum „Junibacken” (poś wię cone ksią ż kom Astrid Lindgren), Muzeum Staroż ytnoś ci Morza Ś ró dziemnego i Bliskiego Wschodu, Muzeum Historii Medycyny, Muzeum Muzyki, Muzeum Pó ł nocne, Muzeum Poczty, Muzeum Olson House i galeria sztuki nowoczesnej o tej samej nazwie, Szwedzkie Muzeum Sportu, Muzeum Strindberga, Muzeum Telekomunikacji, Muzeum Tytoniu w budynku starej tawerny, Muzeum Twierdzy Artylerii Nadbrzeż nej Vaxholm, Muzeum Historyczne Wina i Alkoholi, Kró lewskie Muzeum Wojska, historyczne posiadł oś ci Lefsta i Ninas (XVII-XX w. ).

), Pał ac Lako z kolekcją sztuki szwedzkiej z XVII wieku. i Pał ac Wadsten (XVI-XVII w. ), a takż e Muzeum Akwarium Aquaria-Water-Museum itp.


Naszą znajomoś ć z majestatycznym i peł nym wdzię ku Sztokholmem koń czymy na statku wycieczkowym, z któ rego po raz kolejny mamy okazję podziwiać kochane przez nas miasto, pł yną c jego drogami wodnymi. Nabrzeż a Sztokholmu wypeł nione są gę stą linią jachtó w koł yszą cych się na spokojnych wodach jeziora. Ogromne poł acie wó d w Sztokholmie pozwalają podró ż nikom morskim cumować w samym jego centrum.

Przedmieś cia Sztokholmu są ró wnież bogate w nie mniej pię kne zabytki. Na przedmieś ciach znajduje się rezydencja szwedzkiej rodziny kró lewskiej – sł ynny pał ac Drottingholm (XVII w. ) ze wspaniał ym parkiem, Pawilon Chiń ski (1753) i Teatr Dworski Drottinholm (1766).

), gdzie co roku latem odbywają się przedstawienia operowe i baletowe oraz koncerty w oryginalnej XVIII-wiecznej scenerii. 60 km na zachó d od Sztokholmu znajduje się najstarsza w kraju rezydencja kró lewska - Zamek Gripsholm (XIV w. ), któ rego wnę trza uważ ane są za jedne z najbardziej luksusowych w Europie. Znajdują ca się w zamku Szwedzka Narodowa Galeria Portretó w (1822 r. ) prezentuje portrety najwybitniejszych postaci szwedzkiej historii.

Jednym z ciekawszych zabytkó w przedmieś cia jest rzeź ba-muzeum-posiadł oś ć Karla Millesa (1875-1955), wybitnego szwedzkiego rzeź biarza, poł oż ona na wyspie Lidingo, na pó ł nocny wschó d od Sztokholmu, któ rą planował em odwiedzić jeszcze przed podró ż ą . Na wysokim brzegu cieś niny stoi jego oryginalny rezerwat dworski, stworzony w oparciu o zasadę architektury krajobrazu, wymyś loną przez samego Millesa.

Ten malowniczy kompleks rozcią ga się na 18 hektarach, organicznie ł ą czy architekturę , rzeź bę i niepowtarzalne pię kno przyrody. Osiedle skł ada się z domu, w któ rym mieszkał i pracował Milles, oraz szeregu tarasó w wył oż onych wielobarwnymi pł ytami z naturalnego kamienia z fontannami i wieloma rzeź bami w pię knym parku. Park oferuje szeroką panoramę Sztokholmu.

Wiadomo, ż e sam Milles nieodł ą cznie czuwał nad budową , dobierają c każ dy kamień pod wzglę dem kształ tu i odcienia, zastanawiają c się nad każ dym szczegó ł em. W efekcie powstał zespó ł , któ ry nie miał sobie ró wnych w swej oryginalnoś ci, wyraź nie odzwierciedlają c unikalną cechę twó rczoś ci artystycznej wybitnego rzeź biarza, patrioty, któ ry bardzo dobrze znał i kochał swoją ojczyznę , jej naturę i ludzi.


W muzeum znajduje się ró wnież osobista kolekcja rzeź biarza, w któ rej znajdują się prace innych znanych mistrzó w.

W rezydencji znajduje się wyją tkowa kolekcja sztuki z okresu ś redniowiecza i renesansu, a takż e rzadkie artefakty ze staroż ytnego Rzymu i staroż ytnej Grecji.

Prowincjonalne Szwecja

Przybywają c do Szwecji z zgieł ku oś rodkó w przemysł owych i przeludnionych miast kontynentalnej Europy, uderzają przede wszystkim rozległ e obszary kraju i jego niewielka liczba ludnoś ci (ok. 9 mln osó b na 44.964 km² terytorium). Jeś li jedzie się od poł udnia, to wiejski krajobraz z polami i wiatrakami szybko zastą pią gę ste lasy. Jeszcze dalej na pó ł noc rozcią ga się kraj z niekoń czą cymi się lasami, aż do samej tundry. Stopniowo podporzą dkowujesz się miejscowemu rytmowi, zapominasz o zgieł ku, czują c spokó j i spokó j.

Wię kszoś ć ludnoś ci Szwecji to mieszkań cy miast, a zatem w kraju jest wiele miast. Nie widać ani jednego dymią cego komina. Solidne lasy iglaste i jeziora. Komfort, dyscyplina.

Ś mieci nie leż ą dookoł a, ale leż ą gdzieś przy drogach w duż ych plastikowych workach, ską d są szybko odbierane i wywoż one przez odpowiednie sł uż by. Rolnictwo zatrudnia tylko 2% populacji. Ale… najwyż sze wyposaż enie techniczne rolnikó w oraz zespó ł pracownikó w sezonowych pozwalają Szwecji na niezależ noś ć ż ywnoś ciową.

Pierwsza czę ś ć naszej trasy biegł a z poł udniowego portu Istad przez miasta Helsingborg, Malmö i Gö teborg, druga – z pó ł nocy na poł udnie (przez miasta Luleå , Umeå , Sundsvall, Gä vle, Uppsala, Sztokholm), koń czą c na kolejny poł udniowy port Karlskrony. Miasta te, podobnie jak inne szwedzkie miasta, przycią gają swoim dobrobytem ró ż norodnoś cią pię knych klombó w, co pozwala cieszyć się ich spokojem, ś wież oś cią i schludnoś cią . Na szczegó lną uwagę zasł uguje czystoś ć i ś wież oś ć powietrza, co wynika z faktu, ż e miasta te leż ą na wybrzeż u morskim.


W miastach jest wiele pię knych zielonych parkó w z wieloma fontannami i rzeź bami. Szczegó lną uwagę zwracasz na figurki zwierzą t, któ re są wszechobecne na ulicach (w Sundsvall są to smoki, w Gä vle - barany), któ re są zabawnymi symbolami miast.

W portowym mieś cie Sundsvall, mijają c biuro podró ż y zachę cają ce obywateli Szwecji do podró ż owania po ś wiecie, zapytał em o wycieczki na Ukrainę , kierownik z zakł opotaniem odpowiedział , ż e na Ukrainę nie ma nic. Powtó rzył em ten sam eksperyment w innym miejscu i usł yszał em tę samą odpowiedź . Stał o się to bardzo obraź liwe dla ich ojczyzny, czy oni naprawdę myś lą w Szwecji, ż e w naszym kraju nie ma co oglą dać i nie moż e to być atrakcyjne dla ich obywateli!

Każ de miasto jest na swó j sposó b ciekawe z charakterystycznymi budynkami ratuszó w, monumentalnymi pomnikami kró ló w szwedzkich, koś cioł ami, solidnymi budynkami i zadbanymi ulicami, nowoczesnymi centrami handlowymi, kawiarniami i restauracjami. Stare budynki harmonijnie wspó ł istnieją z nowoczesnymi budynkami. Tutaj nic nie jest odbudowywane, kopane ani ł amane. Jest staroż ytnoś ć architektoniczna, ale nie ma nic zrujnowanego i odrapanego. Odnosi się wraż enie, ż e kraj wł aś nie został przekazany pod klucz – wszystko jest dopracowane i lś ni.

Niektó re z odwiedzonych miast pozostawił y w mojej pamię ci szczegó lne wraż enie i chciał abym o nich wię cej opowiedzieć.

Gö teborg - port na Morzu Pó ł nocnym

Najwię kszy port w Szwecji - miasto Gö teborg - znajduje się nad brzegiem cieś niny Kattegat na Morzu Pó ł nocnym i zachwyca swoimi zabytkami. Pomię dzy Gö teborgiem a Sztokholmem istnieje niewypowiedziana rywalizacja mię dzy dwiema stolicami - oficjalną i nieoficjalną.


Jeś li w mieś cie odbywa się jakieś wydarzenie celebrytó w, koniecznie spotkaj się z nimi na Avenyn. W alei frontowej, otoczonej drzewami, znajdują się sklepy, puby, uliczne kawiarnie, restauracje, kina, muzea, teatry, hotele. Co ciekawe, po jednej stronie ulicy znajdują się budynki wybudowane w stylu francuskim, a po drugiej typowe przykł ady architektury angielskiej. Przy Alei znajduje się muzeum sztuki, biblioteka miejska, w zachodniej czę ś ci znajdują się galerie sztuki i sklepy z dzieł ami sztuki i rę kodzieł em. Ulica koń czy się placem Gotaplatsen, poś rodku któ rego znajduje się Fontanna Posejdona – dzieł o ś wiatowej sł awy szwedzkiego rzeź biarza Carla Millesa (1931). Plac jest siedzibą Sali Koncertowej, wybudowanej w 1935 roku, o doskonał ej akustyce, co czyni ją jedną z najlepszych sal na ś wiecie.

Co roku na placu odbywa się huczna uroczystoś ć „Gö teborg Party”, podczas któ rej przez cztery dni nie koń czą się wystę py muzyczne i teatralne, taneczne maratony, dział a wiele kawiarni, baró w, jadł odajni.

Portowe miasto, otwarte na komunikację z cał ym ś wiatem, skupia się bardziej na europejskich tradycjach i stylach ż ycia niż na szwedzkich. Od dawna panuje tu duch kosmopolityzmu. Spacerują c uliczkami Gö teborga moż na odkryć wiele ciekawych rzeczy - uwagę zwracają geometrycznie dopasowane proporcje ulic, alei i placó w, któ re cieszą się duż ym zainteresowaniem podró ż nikó w z ró ż nych czę ś ci globu.

Luleå to miasto na pó ł nocy Morza Bał tyckiego w szwedzkiej Laponii.

W tym samym 1621 roku, za panowania Gustawa II Adolfa, na pó ł nocnym wybrzeż u Zatoki Botnickiej na Bał tyku zał oż ono miasto Lulea.

Gammelstad („stare miasto”) to najwię ksze i najlepiej zachowane miasto koś cielne w kraju, któ re skł ada się z 408 budynkó w, któ re do dziś sł uż ą do zamieszkania, uczę szczania do koś cioł a podczas ś wią t koś cielnych oraz jako domy letniskowe. Ulice są wą skie, a czerwone chaty z biał ymi naroż nikami są mocno do siebie przyciś nię te. Wyglą da na to, ż e czas się tu zatrzymał.

W samym centrum znajduje się wspaniał y koś ció ł . Ten stary i wedł ug pamię tnikó w bogaty koś ció ł z XV wieku został konsekrowany w dniu ś w. Piotra w 1492 roku. Piotr jest ś wię tym opiekunem koś cioł a, a kluczem Apostoł a Piotra jest herb parafii koś cielnej. Koś ció ł wraz ze ś redniowieczną bramą sł uż ył takż e jako fortyfikacja w czasach niepokojó w i niepokojó w. Miasto koś cielne w Gammelstad został o wpisane na Listę Ś wiatowego Dziedzictwa UNESCO jako „przykł ad tradycyjnego miasta koś cielnego w pó ł nocnej Skandynawii”.

Nowoczesne Luleå , miasto poł oż one na pó ł nocnym wybrzeż u Zatoki Botnickiej, peł ne jest kontrastó w. Ł ą czy kosmopolityzm z jednoczesną bliskoś cią dzikoś ci.

Uppsala – dawna i duchowa stolica Szwecji


Miasto jest znanym oś rodkiem uniwersyteckim w Europie, otwartym dla mł odych ludzi dowolnej narodowoś ci i religii oraz zwią zanym z ż yciem i pracą naukową przyrodnika Karola Linneusza, astronoma i fizyka Andersa Celsjusza oraz chemika Berzeliusa. Ponadto w Uppsali mieszkał i pracował lekarz i matematyk, rektor Uniwersytetu w Uppsali Olaf Rudbek, chemik Karl Wilhelm Scheele, dramaturg i reż yser Ingmar Bergman. Uniwersytet w Uppsali został zał oż ony w 1477 roku i jest najstarszym w kraju. Dziś w tej solidnej instytucji edukacyjnej studiuje 4.000 studentó w, któ rą wszyscy czł onkowie zespoł u ABBA ukoń czyli w jednym czasie.

To miasto czę ś ciowo „rozł adowane” Sztokholm: mieś ci się w nim kilka ministerstw.

Naprzeciw uniwersytetu znajduje się narodowe sanktuarium - najstarszy koś ció ł w Szwecji - Katedra w Uppsali, uznawana za najwyż szą w Skandynawii (118.7 m, wysokoś ć ró wna dł ugoś ci). Ta imponują ca budowla powstał a w 1260 roku, kiedy miasto liczył o zaledwie 800 mieszkań có w, jej budowa trwał a 175 lat. Ś wią tynia był a kilkakrotnie odnawiana, w szczegó lnoś ci po poż arach. Ostatnia renowacja został a ukoń czona w 1976 roku.

Ś ciany katedry pokryte są malowidł ami, któ rych ł ą czna powierzchnia wynosi 1000 metró w kwadratowych. m, jego witraż jest najwię kszym w Szwecji. Interesują ca jest ambona z 1709 roku.

Gł ó wnym sanktuarium ś wią tyni jest zł oty grobowiec pierwszego kró la szwedzkiego Eryka Ś wię tego, któ ry wprowadził chrześ cijań stwo do Szwecji.

W katedrze pochowanych jest takż e wielu kró ló w i wybitnych postaci szwedzkich: kró l Gustaw Waza z obojgiem mał ż onkó w, Jan III, wielcy naukowcy Carl Linneus, Nathan Soderblom i Emmanuel Swedenborg. W pó ł nocnej wież y ś wią tyni znajduje się Muzeum Katedralne.

Niedaleko od budynku staroż ytnego uniwersytetu znajdują się liczne kamienie runiczne. Na tych kamieniach zaszyfrowana jest historia i opisy wielu wydarzeń z czasó w staroż ytnych. Szwedzkie miasto Uppsala lub Asgard Svetiodsky (miasto bogó w konsekrowane ś wiatł em Odyna). To ostatni zbudowany Asgard. Po tym, jak Asgard Svitiodsky (był drewniany) spł oną ł z powodu sprowadzenia przez kupcó w choroby (dż umy, cholery lub tyfusu), na jego miejscu zbudowano nowe miasto, któ re do dziś nosi nazwę Uppsala.

Karlskrona - miasto morskiej chwał y

Karlskrona to najważ niejszy szwedzki port.


Został zał oż ony przez Karola XI w 1680 roku jako gł ó wna (i obecnie jedyna) baza floty szwedzkiej na 33 wyspach u wybrzeż y Bał tyku. Nazwa w tł umaczeniu oznacza „korona Karola”. Ludnoś ć - 6.804 mieszkań có w. Znajduje się na pó ł wyspie i kilku mał ych wyspach poł ą czonych z lą dem mostami. Miasto nadal jest ś ciś le zwią zane z historią morską . Szerokie ulice są przeznaczone na parady wojskowe. Na gł ó wnym placu zwanym Stortorget znajdują się dwa koś cioł y: Tró jcy Ś wię tej (Trefaldighetskyrka) i Fredrikskyrka. W pobliż u znajduje się drewniany Koś ció ł Admiralicji (Amiralites Torget). Jest to najwię ksza drewniana ś wią tynia w Szwecji. Został zbudowany w 1685 roku. Popularne jest muzeum morskie.

Każ dego, kto wchodzi do Koś cioł a Admiralicji, na samym począ tku wita chyba najsł ynniejsza dla nas szwedzka rzeź ba – starzec Rosenbom: to ten drewniany stary marynarz oż ywa w ksią ż ce Selmy Aagerlö f o przygodach Nielsa z dzikimi gę si.

To w swoim kapeluszu dowcipnisi ukrywał się przed potę ż nym spiż owym kró lem. Stoi przed najwię kszym drewnianym koś cioł em w Szwecji, jednak wielu turystó w widzi tylko kopię powstał ą w 1956 roku, podczas gdy oryginał , któ ry trafił do nas od 1793 roku, jest przechowywany w samym koś ciele. W dł oniach, przedstawionych przez ż ebraka Rosenboma, trzyma tabliczkę z proś bą o jał muż nę : „Proszę pokornie – Chociaż gł os mam sł aby, – Daj mi monetę , Podnoszą c kapelusz”. U doł u widnieje napis z Biblii, przypominają cy przechodniom, ż e troska o biednych uważ ana jest za czyn sprawiedliwy. Historia opowiedziana przez Selmę Aagerlö f w „Niesamowitej podró ż y z dzikimi gę siami” Nielsa przedstawia Rosenbauma jako wspaniał ego bosmana, któ ry sł uż ył w wielkiej szwedzkiej marynarce wojennej i przeż ył niezwykł e przygody z samym kró lem Karolem. Jednak wyczyny i zalety Rosenboma są najwyraź niej nieco przesadzone.

Kontrasty kapitalistycznego socjalizmu

Szwecja nazywana jest krajem „socjalizmu kapitalistycznego” lub „kapitalizmu socjalistycznego”. Jednocześ nie widoczne są wszystkie atrybuty realnego pań stwa socjalistycznego: bezpł atna nauka, opieka nad niepeł nosprawnymi i emerytami. Wysokie ś wiadczenia i ś wiadczenia socjalne, pł atny urlop. Wysokie pensje i wreszcie wysokie emerytury. Nawet kiedy mó wią o szwedzkich wię zieniach i utrzymaniu wię ź nió w, nie od razu rozumiesz, o co toczy się gra: te warunki tak bardzo przypominają warunki przebywania w naszych domach spokojnej staroś ci.


Pamię taj, ż e Szwecja jest monarchią konstytucyjną . Teraz kró lem Szwecji jest Karol XVI Gustaw (od 1973), jedyny syn księ cia Gustawa Adolfa, księ cia Vä sterbotten i księ ż nej Sybilli Sachsen-Coburg i Gotha. Nastę pczynią tronu jest księ ż na Wiktoria (ur. 14 lipca 1977), ksią ż ę Karol Filip urodził się w 1979 r. , a księ ż niczka Madeleine urodził a się w 1982 r.

30 kwietnia obywatele z cał ego kraju zbierają się na Zamku Kró lewskim w Sztokholmie, gdzie mają najrzadszą okazję nie tylko zobaczyć kró la, ale takż e osobiś cie zł oż yć mu najlepsze ż yczenia. W tym dniu w centrum miasta odbywa się parada wojskowa, ró ż ne imprezy rozrywkowe, a cał y kraj obchodzi urodziny monarchy z wielką mił oś cią do jego gł ó wnego symbolu szwedzkiej pań stwowoś ci.

Jakoś nie pasują mi do gł owy takie poję cia jak „monarchistyczny socjalizm” czy „Socjalistyczne Kró lestwo Szwecji”. Czym jest socjalizm? To bardziej przypomina ludzki kapitalizm. Polega na wysokim standardzie ż ycia i najwyż szym zabezpieczeniu społ ecznym. Jednocześ nie produkcja, zarzą dzanie przyrodą , poczta - wszystko prywatne lub akcyjne. Wszystkie lasy w tych krajach są niepań stwowe. Ale pł otó w nie ma, każ dy mieszkaniec moż e do nich wejś ć , zbierać jagody i grzyby.

Ale nie moż na niszczyć drzew i palić poż aró w… Kró tko mó wią c, produkcja jest maksymalnie kapitalistyczna, a konsumpcja maksymalnie socjalistyczna. Nawet okrę gi administracyjne regionó w nazywane są gminami. Im wyż szy dochó d danej osoby, tym wię kszy procent pł aci podatki do skarbu pań stwa, ale nie ma limitu dochodu.

W rezultacie ś rednia pensja w kraju wynosi 2500 dolaró w miesię cznie. Bezpł atna medycyna, edukacja (ró wnież wyż sza! ), bezpł atne przedszkola i ż ł obki. Ś rednia dł ugoś ć ż ycia: dla mę ż czyzn - 78 lat, dla kobiet - 83. Przechodzą na emeryturę w wieku 67 lat (obaj). Emerytura - 2/3 maksymalnej pensji otrzymywanej przez daną osobę . Jeś li weź miemy pod uwagę , ż e emerytury nie są opodatkowane, a ś rednio tylko 1/3 zarobkó w trafia na podatki od pensji, to… najlepsi są emeryci. Osoby starsze najczę ś ciej nie mieszkają w rodzinach (to nie jest akceptowane), ale w domach opieki.


Nie są to nę dzne instytucje, ale pię trowe, komfortowe hotele z peł nym wyż ywieniem i opieką medyczną na koszt pań stwa. Jednocześ nie zachowana jest cał a emerytura osó b starszych! Widzieliś my jednak te domy opieki z zewną trz, ale to wystarczył o!

Tak wię c na pytanie, czy socjalizm rzeczywiś cie istnieje, moż na odpowiedzieć twierdzą co. W Szwecji socjalizm jest rzeczywistoś cią . I każ dy moż e to sprawdzić osobiś cie. Zapoznawszy się ze Szwecją , warunkami pracy i ż ycia ludzi tam ż yją cych, moż na być przekonanym, ż e system społ eczny, do któ rego dą ż ył ZSRR, z powodzeniem istnieje w Szwecji.

Pienią dze podatnikó w w Szwecji trafiają przede wszystkim na utrzymanie systemu ubezpieczeń społ ecznych, któ ry pieczoł owicie dba o każ dego mieszkań ca tego kraju od momentu jego narodzin.

Bezpł atna nauka, w tym dla dorosł ych, opieka zdrowotna dotowana przez wł adze wojewó dzkie, ubezpieczenie na wypadek bezrobocia, pł atny urlop w przypadku narodzin lub choroby dziecka, dodatek mieszkaniowy, emerytura w wysokoś ci 70-75% wynagrodzenia - to nie jest peł ne wykaz gwarancji udzielonych ludnoś ci szwedzkiej. Jednocześ nie wszyscy mieszkań cy „szwedzkiego domu”, niezależ nie od poziomu dochodó w, mają dostę p do ró wnego zestawu ś wiadczeń socjalnych tej samej jakoś ci. Elitarne szpitale czy szkoł y w Szwecji to zjawisko dotychczas nieznane.

Inną charakterystyczną cechą szwedzkiego socjalizmu jest wyró wnywanie dochodó w mię dzy ró ż nymi grupami ludnoś ci. Rezultatem tej polityki jest najmniejsza na ś wiecie ró ż nica pł ac mię dzy ró ż nymi zawodami i mię dzy czł onkami tego samego zawodu.

Za jasnymi, zadbanymi domami na zadbanych ulicach najczę ś ciej zapomina się , ż e ludzie ż yją wszę dzie ze wszystkimi swoimi problemami, radoś ciami i smutkami. Nie wszystko jest takie proste w tym zamoż nym kraju, jak się wydaje na pierwszy rzut oka, a wiele dla naszych wspó ł obywateli z naszą mentalnoś cią jest nie tylko zaskakują ce, ale i nie do zaakceptowania.


Szwedzi to bardzo spokojni i powś cią gliwi ludzie. Ż yczliwoś ć mieszkań có w wobec goś ci kraju znana jest na cał ym ś wiecie. Wszelkie pytania czy proś by o pomoc do Szweda nie pozostaną bez odpowiedzi. Zauważ alna jest jednak druga cecha narodowa - skrupulatne przestrzeganie raz na zawsze ustalonych reguł i niesamowite dla praworzą dnego i bezkompromisowego turysty z był ego Zwią zku Radzieckiego. Jednocześ nie nie uważ a się za haniebne dobrowolne zawiadomienie policji o zaobserwowanym naruszeniu, nawet jeś li z zewną trz nie dotyczy to w ż aden sposó b tego obywatela naszym zdaniem - pisk.

Absolutnie wzorowy porzą dek utrzymany jest na ulicach, wię c absolutnie nie należ y ś miecić ani wyrzucać ś mieci w niewł aś ciwe miejsce. Naruszenie norm czystoś ci grozi poważ nymi grzywnami. Ró wnież przepisy dotyczą ce ochrony ś rodowiska są bardzo surowe. Wę dkowanie nie jest wszę dzie dozwolone. W jeziorach Vä nern, Vä ttern, Mä laren i Elmaren moż na ł owić za darmo, na innych wodach należ y uzyskać specjalne zezwolenie lokalnych biur informacyjnych lub sklepó w sportowych. Wę dkowanie jest surowo zabronione na wodach prywatnych.

Niemoż liwe jest ró wnież przekraczanie granic rezerwató w bez specjalnego zezwolenia.

Surowo zabrania się chodzenia po uprawach i dział kach domowych, wchodzenia na teren domó w prywatnych, pozostawiania ś mieci na drodze lub w pobliż u domu, niszczenia budynkó w i przyrody, ś cinania drzew, ł amania lub cię cia gał ę zi w ogniu (nawet jeś li jest suchy drewna lub chrustu), niszcz gniazda ptakó w, wjeż dż aj samochodem do lasu, gdzie nie ma drogi, pal poż ary (nawet na terenach skalistych), myj samochody w naturalnych zbiornikach itp.

W wielu sklepach spoż ywczych, bankach, kasach biletowych, kantorach, biurach informacji itp. numery kuponó w sł uż ą do ustawienia kolejki. Kupony wydawane są przez specjalne maszyny, zwykle montowane na ś cianie obok lady. Aby z niego skorzystać , wystarczy oderwać kupon i zapamię tać liczbę wyś wietlaną na tablicy wynikó w. Kupon jest wrę czany sprzedawcy, a jeś li kolejka zostanie przypadkowo pominię ta, należ y wzią ć nowy kupon.

Wszystkie toalety publiczne (z wyją tkiem lotniska i niektó rych muzeó w) są pł atne. Koszt to zwykle 5 SEK. W niektó rych miejscach trzeba zapł acić bezpoś rednio przy wejś ciu do toalety, w innych - tylko za korzystanie z kabiny (w tym przypadku na drzwiach kabiny lub obok niej znajduje się automat cenowy). Korzystanie z toalety w restauracji lub kawiarni jest bezpł atne tylko dla cl

Tłumaczone automatycznie z języka rosyjskiego. Zobacz oryginał
Aby dodać lub usunąć zdjęcia w relacji, przejdź do album z tą historią
Такая она, Швеция
В г. Уппсала
Церковный город в Гаммельстане (г. Лулео)
Деловой Стокгольм
Розенбом приветстует у входа в Адмиралтейскую церковь(г. Карлскруна)
В парке Миллеса
В городе Сундсвалль
Парк развлечений
Ратуша г. Стокгольм
Смена караула
Фонтан
Такой он, г. Стокгольм
Голубой зал Ратуши
Золотой зал Ратуши
Podobne historie
Uwagi (1) zostaw komentarz
Pokaż inne komentarze …
awatara