Katedra Piotra i Pawła

Kolejna perła Kamieniec
Ocena 10110

18 styczeń 2022Czas podróży: 22 lipiec 2021
Wraz z ustanowieniem Wielkiego Księ stwa Litewskiego na Podolu w 1362 r. Kamień ec Podolski został wybrany na jego centrum administracyjne. Religia, jako jedna z najsilniejszych dź wigni wpł ywu na lud, musiał a sprostać wymogom wł adzy ś wieckiej. Dlatego wysił ki nowego rzą du skierowane był y na zwró cenie się ku katolicyzmowi - gł ó wnej religii księ stwa litewskiego.

Dzię ki tym wydarzeniom papież Jerzy XI zał oż ył w mieś cie katolicką diecezję podolską (1378), któ ra zaż ą dał a potwierdzenia jej wysokiego statusu w postaci drewnianej katedry zbudowanej za pienią dze ksią ż ą t Koriatovych, któ ra pię ć lat pó ź niej otrzymał a status katedry.
Pomimo zmiany obywatelstwa na polskie, a być moż e w zwią zku z tym wydarzeniem (Polska jest takż e krajem katolickim) na budowę kamiennej katedry przeznaczono dziesię ciny (dziesią te czę ś ci dochodu) trzydziestu dwó ch wsi starostwa kamienieckiego, winnickiego i skalskiego oraz ich praca chł opa. Po pię tnastoletnim okresie budowy (od 1502 do 1517) odsł onię to kamienną fortecę im. ś wię tych Piotra i Pawł a.

W XVI wieku katedra w trakcie budowy zyskuje wykoń czone elementy: kaplicę Komunii Ś wię tej, Niepokalanego Poczę cia i Pocieszenia NMP, nowy oł tarz.

Panowanie tureckie na ziemiach podolskich, któ re trwał o dwadzieś cia siedem lat (do 1699 r. ), dokonał o korekt w zespole architektonicznym – przy gł ó wnym wejś ciu do katedry wznió sł się podniebny minaret, gdyż sam kompleks peł nił wó wczas funkcję gł ó wnego meczet katedralny Kamieniec-Podolski.
Powró t na ł ono Koś cioł a katolickiego (XVIII w. ) oznaczał dla katedry epokę prosperity, któ ra nastą pił a pod znakiem transformacji od minimalizmu romań skiego do ś wietnoś ci gotyku. A jako wizualizację wyż szoś ci chrześ cijań stwa nad islamem na szczycie minaretu w 1756 r. zainstalowano rzeź bę Matki Boskiej.

Po wejś ciu Podolu do Imperium Rosyjskiego (1792), mimo dominują cego w kraju prawosł awia, los katedry ś w. Piotra i Pawł a pozostał praktycznie niezmieniony – pozostał a ona oś rodkiem katolicyzmu w diecezji kamienieckiej. W latach 1853-1860 przeprowadzono tu zakrojone na szeroką skalę prace konserwatorskie.

Era prosperity zakoń czył a się wraz z powstaniem polskim w 1863 r. , w wyniku któ rego wł adze rosyjskie zastosował y represyjne ś rodki wobec Koś cioł a katolickiego: status diecezji kamienieckiej został zredukowany do administracji apostolskiej.
Ogł oszenie niepodległ oś ci w 1918 r. przez Ukrainę pod przewodnictwem hetmana Pawł a Skoropadskiego na kró tko (dwa miesią ce) przywró cił o katedrze status katedry podległ ej diecezji kamienieckiej za zgodą zwierzchnika katolikó w rzymskokatolickich.

Wraz z ustanowieniem wł adzy sowieckiej na Podolu koś ció ł ś wię tych Piotra i Pawł a został zastą piony przez muzealnikó w (1930) muzyka organowa.

Ś wię toś ć zapanował a w murach katedry wraz z powrotem episkopatu katolickiego dopiero w 1991 roku, po drugiej proklamacji niepodległ oś ci Ukrainy.
Pierwotny kamienny budynek Katedry Ś wię tych Piotra i Pawł a w Kamień cu Podolskim (pocz. XVI w. ) został zbudowany jako tró jnawowy koś ció ł w stylu romań skim z charakterystycznym cię ż arem sklepień i minimalizmem w dekoracji elewacji zewnę trznych.

W pierwszym wieku swego istnienia katedra przybrał a formę ukoń czonego zespoł u: na pó ł nocy ukoń czono kaplicę Komunii Ś wię tej, od poł udnia kaplicę Matki Boskiej Pocieszenia i Niepokalanego Poczę cia, na wschodzie prezbiterium.

Przebudowa z XVIII wieku nadaje katedrze ś w. Piotra i Pawł a przemianę w stylu gotyckim. Zmiany wpł ynę ł y na wystró j zewnę trzny budynkó w – fasadę gł ó wną ozdobiono rzeź bami, pilastrami i gzymsami, a wnę trze – nowy oł tarz gł ó wny z drewnianymi zł oconymi kolumnami ozdobionymi rzeź bami, ambonę i krzesł a rajcó w, tron ​ ​ biskupi, konfesjonał.
Ostatnia wię ksza przebudowa Katedry Katolickiej (poł owa XIX w. ) w Kamień cu Podolskim wpł ynę ł a gł ó wnie na jej neogotycki wyglą d z elementami barokowymi: odnowiono oł tarz, zamontowano witraż e, witraż owe ś ciany i sufity ozdobiono freskami, a podł oga był a marmurowa, kafle, w holu gł ó wnym znajdują się organy wykonane na zamó wienie w Wiedniu.

Obecna Katedra Ś wię tych Piotra i Pawł a w Kamiance to budowla o wysokoś ci 24 m, dł ugoś ci 49 m i szerokoś ci 36 m (wraz z oficynami), do któ rej wejś cie gł ó wne otwiera ł ukiem kolistym drogę do nawy gł ó wnej. Prawa (poł udniowa) nawa boczna z oł tarzem Tró jcy Ś wię tej poł ą czona jest z kaplicami Niepokalanego Poczę cia i Matki Boż ej Pocieszenia. Lewa (pó ł nocna) - z oł tarzem ś w. Jana prowadzi do kaplicy Komunii Ś wię tej i ł ą czy koś ció ł z minaretem, a takż e dostę p do chó ró w.
W dziewię ciu piwnicach swoje ostatnie schronienie ziemskie znalazł y wybitne postacie katolickiej diecezji podolskiej.

Koś ció ł Katedralny (XVI-XIX) sam w sobie jest dzieł em sztuki, ponieważ symbioza styló w i czasu dał a począ tek niepowtarzalnej, nieporó wnywalnej architekturze. W każ dym elemencie kompleksu, nawet w tak mał ym jak drzwi, któ re są unikalną kreacją z zimno wykoń czonej stali z brą zowymi herbami Papież a i Kamienieca Podolskiego na kluczach i mieczach Piotra i Pawł a, znajduje się inspiracja inspirowana artystą.

Nagrobek Laury Przezdeckiej (1874) z pię kną marmurową kobietą pod prześ cieradł em wiecznego snu z księ gą na dwudziestej pierwszej stronie (czas ś mierci przez upadek podczas jazdy konnej) z pochodnią zgaszoną przez anioł a ż ycia fascynuje z realizmem obrazu. Rzeź ba znajduje się w Kaplicy Niepokalanego Poczę cia NMP od 1938 roku, ze wzglę du na jej szczegó lne walory artystyczne.
Ł uk triumfalny Stanisł awa Augusta (1781) przy wejś ciu na dziedziniec katedry ś w. Podola.

Turecki Minaret (1672) i Posą g Dziewicy (1756) – symbioza dwó ch wierzeń , któ re dał y ś wiatu arcydzieł o, gdzie wierzchoł ek minaretu o wysokoś ci trzydziestu sześ ciu i pó ł metra (145 stopni w gó rę ) „… pojawił się w niebo znak wielki: Niewiasta ubrana w sł oń ce: pod jej stopami księ ż yc, a na jej gł owie wieniec z dwunastu gwiazd. Był a w ł onie matki i pł akał a z bó lu i udrę ki porodu…” („Objawienie” Jana Teologa) z podpisem u stó p „Niepokalanego Poczę cia”.
Ogró d przy katedrze to zatopiony w kwiatach zaką tek ż ał obny, z kamiennymi krzyż ami i filarem pamię ci Jerzego Woł odyjowskiego, któ ry zginą ł podczas wybuchu prochowni Czarnej Wież y Twierdzy Kamieniec Podolskiej i boczną bramą z wieczny napis przypominają cy „Szanuj zwyczaje przodkó w”. W ogrodzie postawiono takż e pomnik papież a Jana Pawł a II oraz pozostał oś ci nagrobkó w na zniszczonym przez Sowietó w cmentarzu katolickim.
Tłumaczone automatycznie z języka ukraińskiego. Zobacz oryginał

MIEJSCA W POBLIŻU
PYTANIE ODPOWIEDŹ
Brak pytań