Żytomierskie Regionalne Muzeum Krajoznawcze – jedno z najstarszych muzeów na Ukrainie, zostało założone w 1865 roku przy miejskiej bibliotece publicznej, na podstawie kolekcji minerałów i skał zgromadzonych przez gubernatora wołyńskiego M. Czertkowa. Po rewolucji i wojnie domowej w latach 1917-21 muzeum zostało uzupełnione niektórymi materiałami ze starożytnej składnicy wołyńskiej diecezji, upaństwowiono kolekcje prywatne. W 1954 roku zbiory Berdyczowskiego Muzeum Krajoznawczego przeniesiono do Muzeum Żytomierza.

Obecnie w funduszach muzeum znajduje się 150 000 eksponatów historycznych i kulturalnych, główną powierzchnię wystawienniczą zajmuje dział artystyczny muzeum, z kolekcją dzieł mistrzów włoskich, holenderskich, francuskich, polskich i rosyjskich z XVI-XX wieku. Muzeum posiada jedną z najlepszych kolekcji historii naturalnej w kraju. Przechowywane są tu materiały archeologiczne z wykopalisk na terenie Żytomierza ze stanowiskami wczesnego i późnego paleolitu. Muzeum mieści się w XIX-wiecznej rezydencji wybudowanej dla głowy katolickiej diecezji żytomierskiej, zwanej popularnie Domem Biskupim.